KUTADGU BİLİG’DE DEVLET YÖNETİMİ

Authors : Tuncay AÇIK

Pages : 419-438

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2016-02-20

Article Type : Conference Paper

Abstract :Türk-İslâm kültür ve fikir hayatının önemli eserlerinden biri olan Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib tarafından insana iki dünyada da mutlu olmasının yollarını göstermek amacıyla yazılmıştır. Kültürümüzün mihenk taşlarını oluşturan eserlerden biri olan Kutadgu Bilig, hükümdar ve idarecilere verdiği öğütler itibariyle bir nasihatname, ülkenin yönetimi ile ilgili tespitleri açısından bir siyasetname kitabıdır. Eser, iyi bir devlet yönetimi ve yönetici nasıl olmalı sorusuna yanıt aramıştır. Yusuf Has Hacib eserinde dönemin siyasal, sosyal, ekonomik konuları ile ilgili önemli bilgiler vermiştir. Karahanlılar döneminde yazılmış olan bu eserde Yusuf Has Hacib, devleti ve halkı Allah tarafından kendisine verilen bir emanet olarak gören hükümdarın görevini yerine getirirken adalet, liyakat, şefkat, merhamet, sadakat, cömertlik, istişare gibi konulara dikkat etmesini tavsiye etmiştir. Biz de çalışmamızda Kutadgu Bilig’i referans alarak Türk devlet düşüncesinin temel öğelerini (kut, hâkimiyet, devlet=il, istiklâl), hükümdar (bey) da olması gereken özellikleri, devlet görevlilerinin sahip olması gereken vasıfları, beyin halka karşı sorumluluklarını, ideal devlet yönetiminin nasıl olması gerektiğini anlatan bir çalışma yaptık.
Keywords : Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib, adalet, devlet yönetimi