TÜRK KADININA SEÇME ve SEÇİLME HAKKI VERİLİŞ SÜRECİNİN TÜRK BASININA YANSIMALARI: “İŞ HAYATINDA KADIN” MÜLAKATI ÖRNEĞİ

Authors : Bilal Kas

Pages : 401-425

View : 28 | Download : 16

Publication Date : 2024-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat’ın ilanından sonra kadının sosyal hayattaki yeriyle alakalı tartışmalar, zamanla Türk kadını lehine belli bir seviyeye ulaşır. Bu tartışmalar, Osmanlı’nın son senelerinde seçme ve seçilme hak arayışına evrilir ve Cumhuriyet’in ilanından sonra da fasılalarla devam eder. Afet İnan’ın 1929 senesinde Atatürk’ün onayını almasıyla kadınların seçme ve seçilme hakkına kavuşmaları da hızlanır. Aynı yıl Vakit gazetesinde yayımlanmaya başlayan “İş Hayatında Kadın” başlıklı mülakatların muhtevasından Türk kadınının sosyal konumu ve siyasi haklarına ilişkin çeşitli sonuçlara varılır. Mülakatlardan hareketle devrin sosyal ve siyasi hayatının ve erkek egemen iktidarının yansımaları ile Cumhuriyet Dönemi feminizm faaliyetlerinin beraber değerlendirilmesi yapılmış olur. Mülakatlarda anlatılanlar yeri geldikçe ve derinlemesine inmeden roman, hatıra ve aynı günlerdeki süreli yayınlardaki haberlerle desteklenmiştir. Özellikle devrin önde gelen kadınlarının kendi hak ve hürriyetleri hakkında fikir yürüttükleri mülakatların değerlendirildiği bu makalede siyasi erk, devrin önde gelen erkek simalarının fikirleri, toplumsal cinsiyet kabulleri, kültürel kodlar genelde kadın hakları, özelde ise seçme ve seçilme hakları noktasında karşılaştırılmalı yorumlanmıştır. Böylelikle Türk kadınının TBMM’de 1935’ten 2023 senesine kadar temsil kabiliyetinin neden erkek milletvekili sayısına göre yetersiz olduğu konusuna da yorumlar getirilmiştir.
Keywords : Atatürk Devri basını, Erken Dönem Cumhuriyet Feminist Hareketleri, Seçme ve Seçilme Hakkı, Toplumsal Cinsiyet, Vakit Gazetesi