LİTYUM ZEHİRLENMESİNDE EKSTRAKORPOREAL TEDAVİ: 10 YILLIK KLİNİK TECRÜBE

Authors : Fatih ÇALIŞKAN, Orhan Utku TÜRKER, Celal KATI

Pages : 136-143

Doi:10.24938/kutfd.1021474

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2022-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Lityum zehirlenmesinde hemodiyaliz tedavisini öngörmede kullanılabilecek faktörleri belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: 01 Ocak 2010 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında acil servise başvuran ve lityum zehirlenmesi tanısı alan 111 hastanın verileri retrospektif olarak incelendi. Hastaların sosyodemografik özellikleri, vital bulguları, başvuru anında Glasgow Koma Skalası skoru, laboratuvar sonuçları, lityum içeren ilacı kullanma amacı, kullanılan diğer ilaçlar, bulantı, kusma, halsizlik, lityumla ilişkili nörolojik semptomlar, diyare, tedavi şekli ve hastanede kalış süresileri kayıt altına alındı. Tek ve çok değişkenli lojistik regresyon modeli kullanılarak hemodiyaliz tedavisi için risk faktörleri incelendi. Bulgular: Lityum zehirlenmesi olan hastalarda en sık görülen semptom halsizlik (%81.1) olup en sık görülen nörolojik semptom tremordu (%73). Yirmi iki hastanın hemodiyaliz tedavisine alındığı tespit edildi. Hemodiyalize alınan tüm hastaların en az bir nörolojik semptomu vardı. Çalışmaya alınan 111 hastanın serum lityum düzeylerinin ortalaması 2.24±0.88 mmol/L, ölçülen en yüksek serum lityum düzeyi 6.30 mmol/L olarak saptandı. Uygulanan tedaviler, lityum alım nedenleri açısından karşılaştırıldığında istatistiksel anlamlı fark tespit edildi (p=0.006). Hemodiyaliz tedavisi uygulanan hastaların çoğu (n=17; %77.3) önerilen lityum tedavi dozu üzerinde yüksek doz ilaç içen hastalardan oluşmaktadır. Sonuç: Acil servise başvuran zehirlenme olguları içinde az görülen lityum zehirlenmesinin tedavisinde ekstrakorporeal tedavinin öngörücü faktörleri olarak yeni gelişen EKG değişikliği ve GKS skorunda gerililik saptanmıştır. Lityum zehirlenmesi yönetiminde özellikle EKG değişikliği, bilinç değişikliği ve nörolojik değişikliği olan hastaların başvuru anında ciddi serum düzey yüksekliği olmasa bile tedavide ekstrakorporeal tedavinin kullanımı düşünülmelidir.
Keywords : Lityum zehirlenmesi, ekstrakorporeal tedavi, hemodiyaliz, nörotoksisite, duygudurum bozukluğu