NADİR TOPRAK ELEMENTLERİNİN UYGULAMA ALANLARI

Authors : Naim ASLAN, Yakup SAY

Pages : 148-178

Doi:10.34186/klujes.1094871

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Madenler insanlık tarihi boyunca hep vazgeçilmez bir öneme sahip olmuştur. Tarih boyunca toplumlarda madencilik faaliyetleri ile gelişmişlik düzeyi ve dolayısıyla refah seviyesi arasında doğrudan bir ilişki kurulabilir. Dünyada stratejik olarak bilinen hammadde kaynaklarından biri de nadir toprak mineralleridir. Zenginleştirme ve saflaştırma proseslerinde sonra nadir toprak elementleri (NTE’ler), nadir toprak metalleri (NTM’ler) ve nadir toprak oksitleri (NTO’lar) gibi çeşitli isimlerle tanımlanmaktadır. Nadir toprak elementlerinin (NTE) keşfi ve beraberinde getirdiği teknolojik gelişmeler de neredeyse hayatımızın her alanında etkisini göstermektedir. Nadir toprak malzemeleri eşsiz fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir. Nadir toprak elementleri mıknatıs, katalizör, metal alaşımları, elektronik aygıtlar, lazerler, cam-seramikler, şarj edilebilir piller, medikal görüntüleme, telekominikasyon, aydınlatma ve yeni nesil yarıiletken aygıtlar içeren yüksek teknolojik uygulamalarda komponent olarak kullanılmaktadır. Ek olarak, samaryum (Sm), neodimium (Nd) disprosyum (Dy), praseodimium (Pr) ve erbiyum (Er) gibi bazı önemli NTE’ler savunma sanayi ve yenilenebilir enerji teknolojilerinde (rüzgar ve güneş enerjisi) kullanılmaktadır. Kritik teknolojilerde kullanılan bu hammaddelere olan talep gelecekte büyük oranda artacaktır. Bu makalede, nadir toprak elementlerinin önemli uygulamaları, kullanım alanları ve kritik önemleri kapsamlı bir şekilde tartışılmıştır.
Keywords : Aydınlatma, batarya, kullanım alanları, medikal görüntüleme, nadir toprak elementleri, NdFeB mıknatıs, savunma sanayi