BAŞARISIZLIKLA SONUÇLANAN BİR GİRİŞİM: TAYYARE VE MOTOR TÜRK ANONİM ŞİRKETİ (TOMTAŞ)

Authors : Muzaffer DENİZ

Pages : 120-132

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye havacılık alanına daha kuruluş yıllarında ilgi göstermeye başlamıştır. Bu konuda da devletin kurucusu Mustafa Kemal’in yakın ilgisi etkili olmuştur. Mustafa Kemal’in “İstikbal göklerdedir. Göklerini koruyamayan uluslar, yarınlarından asla emin olamazlar” veciz sözünde bu durum özetlenmiştir. Havacılık alanına erken ilgi ile birlikte bu konuda ileri gitmiş ülkeler ve konuyla ilgili kurumlar incelenmiştir. Bu bağlamda İngiltere, Fransa ve Almanya’ya uzmanlardan oluşan kurullar gönderilmiştir. Sonuçta Almanya’nın Dessau şehrinde kurulu Junkers Uçak Şirketi (Junkers Flugzeugewerke AG) bu iş için uygun görülmüştür. Bu firma ile Türk Hükümeti arasında görüşmeler başlamış ve sürdürülen görüşmeler sonunda Türkiye’de ortak bir uçak ve uçak motoru fabrikası kurulması kararlaştırılmıştır. Yer olarak da Kayseri belirlenmiş, kısa sürede fabrika inşaatı başlamış ve 1926’da hizmete açılmıştır. Ancak daha kuruluş aşamasında Junkers firması ile finansman konuları üzerinde tartışmalar yaşandığı gibi Junkers firması mali sıkıntılar yaşamaya başlamıştır. Junkers’in mali sıkıntılarına Alman Dışişleri Bakanlığı da alışılmayan bir şekilde maddi destek sağlamaya çalışmışsa da sonuçta malî sorunlar çözümlenememiş ve iki yıllık faaliyetinden sonra TOMTAŞ iflas etmek durumunda kalmıştır. Böylece Türkiye’nin büyük umutlar bağladığı havacılık alanındaki ilk girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Keywords : Türkiye, Havacılık, Junkers