Aronia melanocarpa Bitki Özütünün Galleria mellonella ve Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici Üzerine Öldürücü ve Engelleyici Etkisi

Authors : Mustafa Kemal GÖKMEN, Fahriye ERCAN, Muhammet KAYA

Pages : 24-31

View : 21 | Download : 19

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada “süper/mucize bitki” olarak bilinen Aronia melanocarpa kaynaklı bitki özütlerinin, büyük bal mumu güvesi olarak bilinen ve arı kovanlarında peteklerin üzerinde gal yaparak verimin düşmesine yol açan Galleria mellonella ile domateste solgunluk hastalığına yol açan Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan A. melanocarpa Kırklareli bölgesinde üretimini yapan Aronia Sante firmasından teşhisi yapılmış halde temin edilmiştir. Bitkinin meyve, gövde ve yaprakları etüvde kurutulduktan sonra öğütücü yardımıyla toz haline getirilmiş ve distile su içerisinde 24 saat çalkalayıcı inkübatörde bekletilmiştir. Süre sonunda filtre kâğıdından süzülen özütler çalışmada kullanılıncaya kadar 4°C’de saklanmıştır. Çalışmada G. mellonella’nın son dönem larvaları üzerine bitkinin yaprak özütü uygulanmıştır. Uygulamalar her larvanın sol en son bacağına bitki özütünün mikroenjektör ile enjekte edilmesi ile gerçekleştirilmiştir. 24 saat sonunda, uygulama yapılan böceklerin %50’si ve %90’ını öldüren bitki özütü konsantrasyonları (LC50, LC90) Probit analizi ile belirlenmiştir. Fungal patojenin üretimi geleneksel olarak kullanılan PDA (Patates Dekstroz Agar) üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bitkiden elde edilen yaprak, gövde, meyve özütleri ve hydrosolün, belirlenen yüzdelerde besi yerine ilave edilmesinden sonra fungus ekimi yapılmış ve 3, 5 ve 7. günlerde % engelleme oranları tespit edilmiştir. Sonuçlar, bitkiye ait özellikle yaprak özütünün, zararlı böcek üzerine öldürücü, bitki hastalık etmeni üzerine engelleyici etki gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Keywords : Aronia melanocarpa, Galleria mellonella, Fusarium oxysporum f sp lycopersici