Karabuğday bitkisinde bor alınımı ve toksitesi üzerine potasyum uygulamalarının etkisi

Authors : Damla YAZICI, Kürşat KORKMAZ

Pages : 151-162

Doi:10.29278/azd.723988

View : 22 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, karabuğday bitkisinde bor alınımı ve toksitesi üzerine potasyum uygulamalarının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, karabuğday bitkisine 6 farklı bor (B) (0, 2.5, 5, 10, 20 ve 40 mg B kg-1) ve potasyum (K) (0, 25,50, 100, 200 ve 400 mg K kg-1) uygulanarak, tesadüf parsellerinde faktöriyel dağılım deneme desenine göre 3 tekerrürlü sera denemesi yürütülmüştür. Araştırmada; kuru madde, bitkilerde kaldırılan B ve K miktarları ve bunların bitki dokularında ki konsantrasyonları belirlenmiştir. Bor ve K uygulamalarının kuru madde, kaldırılan B ve K miktarı ve bunların bitki dokularında ki konsantrasyonları üzerine etkisi istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Karabuğday’da en yüksek kuru madde (23.51 g saksı-1) bor uygulaması yapılmayan konrol dozunda elde edilirken, en düşük kuru madde (14.87 g saksı-1) 40 mg B kg-1 dozunda elde edilmiştir. Karabuğdaya uygulanan 40 mg kg-1 bor dozunda %37’lik önemli bir kuru madde azalışına yol açmıştır. Potasyum uygulamasında en yüksek kuru madde (22.74 g saksı-1) 100 mg K kg-1 dozunda elde edilirken, en düşük kuru madde (15.99 g saksı-1) potasyum uygulaması yapılmayan kontrol dozunda elde edilmiştir. Bor ve potasyum arasındaki ilişki incelendiğinde, potasyum uygulanmayan koşullarda bitkilerde bor, 82.81 mg kg-1 olarak belirlendi. Bitkilerde bor konsantrasyonu 50 mg K kg-1 dozuna kadar artarken (90.94 mg kg-1), 400 mg K kg-1 dozunda bitki dokularında bor konsantrasyonunu (66.90 mg kg-1) önemli bir şekilde azalmıştır. Bitkilerde B konsantrasyonuna benzer şekilde kaldırılan B miktarı da 50 mg K kg-1 uygulamasına kadar (1.79 g saksı-1) artmış ve 400 mg K kg-1 dozunda (1.31 g saksı-1) azaltmıştır. Sonuç olarak, karabuğday bitkisinin gelişimi üzerine B ve K uygulamalarının düşük dozlarda olumlu etkileri olduğu gözlenmiştir. Artan dozlarda bor uygulamalarının karabuğday gelişimini olumsuz etkilediği ve yüksek potasyum uygulamalarının bor toksitesinin giderilmesinde olumlu etkileri olduğu söylenebilir.
Keywords : Bor Gübrelemesi, Potasyum Gübrelemesi