MUHAMMED ZÂHİD EL-KEVSERÎ’NİN HULÛD/CENNET VE CEHENNEMİN EBEDÎLÎĞİ KONUSUNA YAKLAŞIMI

Authors : Osman ORAL

Pages : 87-108

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2015-09-01

Article Type : Other Papers

Abstract :İslâm düşünce tarihinde Cennet ve nimetleri ile Cehennem ve azaplarının ebedî olup olmadığı konusu tartışılmış ve ortaya farklı yorumlar çıkmıştır. Bir kısım âlimler Cennet nimetleri ile Cehennem azabı sonlu derken diğer bir kısmı Cennet nimetleri devamlı, Cehennem azabı ise sınırlı yani sonludur derler. Ehl-i Sünnet âlimlerinin çoğunluğu ise Cennet ve nimetleri ile Cehennem ve azabının ebedî olduğu görüşündedirler. Mü’minlerin Cennette, kâfirlerin ise Cehennemde ne kadar ve nasıl kalacaklarını açıklayan âyet ve hadislerde, Cennet-Cehennem anlatılırken çokça zikredilen “ebed” ve “huld” kelimeleri süreklilik, devamlılık, ebedîlik, sonsuzluk olarak yorumlanmaktadır. Kelâm’da Cennet ve Cehennemin şu anda yaratılıp yaratılmadığı hakkında tartışma ile Cennet ve Cehennemin sonlu olduğu fikri, Yüce Allah’ın İlim, Kudret, Rahim ve Rahman gibi sıfatlarını sınırlandırdığı ve Allah’a acziyet izâfe ile ebediyet kavramını da ortadan kaldırdığı problemi çerçevesinde tartışılmıştır. Hikmet açısından ebedîyet yetkinlik, fenâ da eksiklik kabul edilir. Konu hakkında Osmanlı’nın son devir âlimlerinden Muhammed Zahid el-Kevserî (1879–1952), “Meseletü’l-Hulûd” başlıklı bir yazı kaleme almıştır. Bu makalede onun Cennet ve Cehennemin ebedîliği hakkındaki görüşleri incelenip değerlendirilecektir.
Keywords : Muhammed Zahid el Kevserî, Cennet, Cehennem, Ebedîlik, Huld