İBN CÜZEY’İN NAZM VE SARFE İKİLEMİNDEN HAREKETLE SARFE TEORİSİNE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

Authors : Recep YARTAŞI

Pages : 991-1008

View : 15 | Download : 15

Publication Date : 2019-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Allah Teala, belagat ve fesahat konusunda zirve yapmış olan müşrik Arap toplumuna Kuran’ın bir benzerini yazmaları hususunda meydan okumuştur. Ancak bu toplum, Kur’an’ın bir benzerini meydana getirememiştir. Bu durum, asırlar boyunca dil, tefsir ve kelâm âlimlerini Kur’an’ın i‘câz yönlerini tespit etmeye yöneltmiştir. Bundan dolayı bu alana özgü bir literatür gelişmiş, bunun yanında tefsir ve kelam kitaplarında konuya temas edilmiştir. Biz de bu çalışmada İ‘câzü’l-Kur’an ilminin yeri ve önemi ile Sarfe Teorisi’ni İbn Cüzey’in et-Teshîl li-‘Ulûmi’t-Tenzîl eseri çerçevesinde anlamaya çalıştık. Ayrıca okuyuculara alt yapı sağlaması açısından müfessirin hayatına ve eserlerine kısaca değinmeye gayret ettik. İ‘câzü’l-Kur’an görüşünde nazım teorisini başköşeye koyan müfessirimizin aynı zamanda sarfe teorisini de Kur’an’ın i‘câz türü olarak benimsediğini gördüğümüz çalışma, İ‘câzü’l-Kur’an ve sarfe arasındaki ikilem hakkındaki görüşlere temas etmesi ve bu konuda yeni bir görüş belirtmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu noktada amacımız, İ‘câzü’lKur’an ve sarfe ikilemi hakkında yeni bir görüş belirterek İbn Cüzey özelinde sarfe teorisinin ihtiva ettiği anlam katmanlarını tespite yöneliktir.
Keywords : Arap Dili, Belagat, Edebiyat, İcâz, Sarfe, Ibn Cüzey, et Teshîl