A CRITICAL COMPARISON BETWEEN THE PRESIDENCY OF RELIGIOUS AFFAIRS (DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI) AND THE OFFICE OF SHAYKH AL-ISLÂM

Authors : Emine Enise YAKAR

Pages : 421-452

View : 25 | Download : 18

Publication Date : 2019-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyıl sonrası birçok Müslüman ülkesinde dini işleri yürüten dini kurumlar kurulmuştur. Devlet tarafından kurulduğu için bu kurumların çoğu resmi bir kimlik taşımaktadır. Bu resmi dini kurumlar bazı akademisyenler, yazarlar ve entelektüeller tarafından 11. ve 18. yüzyılları arasında var olan Şeyhü’l İslamlık Makamlıklarına benzetilmiş ve sanki onların devamıymış gibi değerlendirilmiştir. Bu da akademik sahada bazı yanlış anlaşılmalar neden olmuştur. Bu yanlış anlaşılmaları gidermeyi hedefleyen bu makale bu günkü Türkiye’de var olan Diyanet İşleri Başkanlığı ve Osmanlı devletindeki Şeyhü’l İslam Makamlığını karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. Bu iki kurum arasında detaylı bir karşılaştırma yapmadan önce, bu iki kurumun tarihi, kuruluşları ve kendi dönemlerindeki işlevleri ve görevleri hakkında kısa bir bilgi verilmektedir. Daha sonra, bu iki kurum arasındaki farklılıkları göstermek için iki noktadan bu kurumlar karşılıklı olarak değerlendirilmektedir. İlk etapta bu iki kurum çalışma sahaları bakımından birbiriyle karşılaştırılır. İkinci etapta ise bu iki kurumun tarafından verilen fetvaların yasal sistemdeki ve toplumdaki işlevleri ve rolleri açısından karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmektedir. Bu iki kurumun bu iki açıdan detaylı olarak karşılaştırılması, bazı eleştirmenler, yazarlar ve akademisyenler tarafından bu iki kurum arasında güçlü bir benzerlik kurularak neden olunan yanlış anlaşılmaların giderilmesine katkı sağlayacaktır.
Keywords : Dini Kurumlar, Diyanet, İslam Hukuku, Şeyhü'l İslamlık, Fetva