Müştehir Hadis Edebiyatındaki İlk Eserler

Authors : İbrahim SAĞLAM

Pages : 79-104

View : 21 | Download : 17

Publication Date : 2021-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Halk dilinde dolaşan hadisler ya da hadis diye bilinen sözler şeklinde tarif edilen müştehir hadis, bir olgu şeklinde kökleri Hz. Peygamber zamanına götürülebilecek kadar eskidir. Bunun yanında müştehir hadislere dair ilk değerlendirmelerin tedvin sonrası muhaddisler tarafından yapıldığına dair bazı görüşler bulunmaktadır. Fakat müştehir hadisin müstakil bir edebiyat dalı haline dönüşmesi ise epey zaman almıştır. Geçmişten günümüze araştırmacılar bu edebiyatın öncülleri hakkında farklı isimler/eserler zikretmişlerdir. Bu sahadaki ilk yapıtın tespiti; ilgili edebiyatın kapsam, sınır ve metodolojisini tanımaya yardım edeceği için ayrı bir öneme sahiptir. Diğer yandan el-Leʾâli’l-mens̱ûre fi’l-eḥâdîs̱i’l-meşhûre bu türde kaleme alınmış önemli bir çalışmadır. İlgili eserin hem Bedrüddîn ez-Zerkeşî (ö. 794/1392) hem de İbn Hacer el-ʿAskalânî (ö. 851/1449) ile ilişkilendirildiği görülmektedir. Bu durum ilim erbabı arasında ikileme sebep olmaktadır. Müştehir hadis edebiyatına dair ilk çalışmaların ortaya konması ve Leʾâli’nin müellifinin tespiti, çalışmamızın ana eksenini oluşturmaktadır.
Keywords : Hadis, Hadis Edebiyatı, Müştehir, Zerkeşî, İbn Hacer