الأصول التشريعية لتحريم الربا في صدر الإسلام

Authors : Ahmad HERSH, Mahmut SAMAR

Pages : 565-604

Doi:10.5281/zenodo.7444166

View : 33 | Download : 26

Publication Date : 2022-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, İslam hukukunda ribâ/faiz yasağının temellerini ortaya koymayı ve faizin en çok bilinen ve uygulanan şekillerini açıklamayı hedeflemektedir. Ayrıca İslam’ın erken döneminde yaygın olan en önemli ribevî akitleri ve bu akitlerin yasaklanmasının dayanaklarını, ivazlı/bedelli akitlerin esaslarını ve bunlarla ilgili Kitap ve sünnetteki nasları incelemek de çalışmanın hedefleri arasındadır. Bu hedefleri gerçekleştirmek üzere çalışmada öncelikle tümevarım yöntemi kullanılarak İslam hukukunda ribâ hakkında kapsamlı bir bakış açısı sunabilmek için konuyla ilgili çok sayıda şer’î metin insert ignore into journalissuearticles values(nass);, klasik kaynak ve modern çalışma taranmıştır. Buradan hareketle ardından tümdengelim yöntemi takip edilerek ribânın yasaklanmasının hikmeti analiz edildi. Farklı açılardan ribânın sınıflandırılması incelendi. Bedelli akitlerin sistematiği ve akitlerle ilgili hükümler, örnekler ve uygulamaların açıklanması ve aralarındaki ilişki incelendi. Ribâ yani faizin anlamı ve İslam hukukuna göre illeti üzerinde duruldu. Yine farklı açılardan yapılan taksimlere göre ribanın çeşitleri ile dini ve iktisadi açıdan ribanın yasaklanma gerekçesi ele alındı. Ardından ribâya dayanan hukuki işlemlerden sırasıyla satım sözleşmeleri, iş ve hizmetler akitleri üzerinde durularak İslam’da faizli akit ve işlemlerin alternatifleri ve bunların önemi ortaya kondu. Son olarak ribâyı önlemek amacıyla yapılan düzenlemeleri göstermek için sarf sözleşmelerinin kuralları ve konuyla ilgili diğer bazı hususlar başta olmak üzere çok sayıda konu ele alınmıştır.
Keywords : İslam Hukuku, İslam İktisadı, Cahiliye Ribâsı, Borç Ribâsı, Akitler