Vahyin Mekke Dönemi’nde Allah’a ve Resûlü’ne İtaat

Authors : Y Rıdvân Talu

Pages : 240-273

Doi:/kider.1531900

View : 225 | Download : 109

Publication Date : 2024-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân-ı Kerîm’de itaat mefhumu temel bir kavram olarak yer almaktadır. Allah’a itaat emrinin yanında Hz. Muhammed’e (s.a.s.) itaat ayrıca belirtilerek emredilmiştir. Resûl’e itaat, Allah’a itaat sayılmış ve mutlak itaatin yalnızca Allah’a ait olduğu anlatılmıştır. Allah Resûlü Muhammed’e (s.a.s.) itaat de Allah’ın emri gereği mutlak itaat kısmındadır. Ayrıca “ulü’l-emr’e itaat” de Kur’ân’da emredilmiş ancak bu mukayyet itaat olarak tanıtılmıştır. “Yetki/emir sahipleri” diye meâl verdiğimiz “ulü’l-emr”; ailevî ve ictimaî olarak idare mevkiinde bulunan Müslüman ilim sahipleri, âlimler ve yöneticilerdir. İtaatte ana konular iman esaslarıdır. İslâm’da namaz, zekât, oruç ve hac gibi kulluk vecîbeleri itaat tezahürleridir. Lâkin bu vecîbeler; öncelikle tevhid, nübüvvet ve âhirete iman gibi itaat esasları üzerindedir. İnsanda tevhide iman ve dolayısıyla diğer iman hususları yerleştikten sonra da imanı korumak suretiyle iman esaslarındaki itaat sürmektedir. Burada da başta farz olan vecîbelerin, sâlih amellerin önemi açıktır. İmanî itaatin en belirgin örneği Risâlet-i Muhammediyye’nin (s.a.s.) Mekke devrinde görülmüştür. Bu dönemde; tahâret, salât, sadaka gibi ameller mevcut olsa da tek bir Allah’a, O’nun, iyilik ve kötülüklerin karşılığını vereceği bir hesap gününün varlığına ve tüm bunları tebliğ eden Hz. Muhammed’in (s.a.s.) peygamberliğine iman etmek o dönem Mekke’de öncelikli itaat gündemini teşkil etmiştir. Zira Mekke’de şirk hâkimdi. Bu çalışmada; itaatin lügat manaları, Kur’ân ve Hadis’te itaat ve itaatin mâhiyeti genel hatlarıyla incelenmiştir. Daha sonra İslâm’ın Mekke Dönemi’nde yaşanan bazı hadiseler, “Allah’a ve Resûlü Muhammed’e (s.a.s.) itaat” çerçevesinde yorumlanmıştır. Bu kısım araştırmanın temel konusunu teşkil etmektedir. Bu makale ile Allah Resûlü’nün ve sahâbenin ilâhî itaat emrine Mekke’de nasıl bir karşılık verdikleri görülmeye çalışılmıştır. Makalenin, 21. asırda “Allah’a ve Resûlü’ne itaat” düşüncesi için ufuk vesilesi olacağı düşünülmektedir.
Keywords : İslam Tarihi, Siyer, İtaat, Mekke, Tevhid, Nübüvvet, Âhiret