Medya Yetkinliğinin Kuramsal Temelleri

Authors : Füsun ALVER

Pages : 10-27

View : 21 | Download : 12

Publication Date : 2006-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İletişim bilimcilerin, pedagogların ve eğitim planlamacılarının sık sık kul/andıkları "medya yetkinliği" medya okur-yazarlığı kavramı, ilk bakışta soyut, çok anlamlı ve an/aşılması güç bir kavram olarak görülmektedir. "Medya yetkinliği" kavramı, medyanın erişim alanının geniş/emesiyle önem kazanmaya başlamış, pedagoglar, medyayı çocukların ve gençlerin toplumsallaşma sürecinde tehlikeli olarak gör­müşler, denetim yönelimi içinde olmuşlar ve medyadan kaynaklanan sorunların aşılması için koruma amaçlı pedagoji çalışmalarının geliştirı'lmesini önermişlerdir. Medya yetkinliğinin kuramsal kökenleri yapısalcı yaklaşımın temsilcilerinden ABD'li dilbilimci Noam Chomsky, Frankfurt Okulu'nun en son tem­silcisi olarak kabul edilen Alman iletişim bilimci Jürgen Habermas, kültürel kuramın temsilcilerinden Fransız sosyolog Pierre Bourdieu, sistem kuramcısı Alman sosyolog Niklas Luhmann ve eleştirel medya çalışmaları temsilcilerinden Alman medya pedagogu Dieter Baacke'nin çalışmalarına dayandırılarak açık­/anabilir. Chomsky, birbiriyle ilintili olarak ''performans" ve ''yetkinlik" kavramlarını geliştirmiş; Habermas, yetkinlik kavramını, iletişim kuramı açısından irdelemiş ve "iletişimse/ yetkinlik" kavramını ortaya koy­muştur. Luhmann, iletişimse eylem yetkinliğini ve medyayı sistem kuramı çerçevesinde irdelemiştir. Baacke ise, yetkinlik kavramını medya ile ilişkilendirerek, dört aşamalı bir medya yetkinliği kuramı ortaya koymuştur. Medya yetkinliğinin kuramsal temellerinin irdelenmesini amaçlayan bu çalışmada Chomsky, Habermas, Bourdieu, Luhmann ve Baacke'nin ''yetkinlik''. "dilsel yetkinlik''. "iletişimse/ yetkinlik" ve "medya yetkinliği" ne ilişkin düşünceleri eleştirel olarak incelenecek ve değerlendirilecektir
Keywords : Yetkinlik, dilsel yetkinlik, iletişimse yetkinlik, medya yetkinliği