Vicdan Stresi Ölçeği’nin Türkçe Geçerlilik Güvenilirliği

Authors : Sena Dilek AKSOY, Kader MERT, İbrahim ÇETİN

Pages : 7-11

Doi:10.30934/kusbed.584086

View : 23 | Download : 18

Publication Date : 2020-01-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bir iç ses olarak tanımlanan vicdan, hem özel hem de mesleki yaşamı etkileyen etiğin temel taşlarından biridir. Kültür, sosyal koşullar, toplum, benlik, kişilik özellikleri vicdanı etkiler. Sağlık çalışanlarında vicdan stresinin değerlendirilmesi, vicdani rahatsızlıklara bağlı duygu ve davranışlarını anlamamıza ve bunun sonucu ortaya çıkabilecek sorunları çözmemize yardımcı olabilir. Araştırmada, Glasberg ve ark.   tarafından 2006 yılında geliştirilmiş olan Vicdan Stresi Ölçeği’nin ülkemiz için geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma metodolojik türde bir çalışmadır. Ölçek, 9 maddeli 6’lı likert tipi bir ölçektir. Ölçeğin değerlendirmesinde “Asla” (0 puan); “6 ayda birden az” (1 puan); “6 ayda birden fazla” (2 puan); “her ay” (3 puan); “her hafta” (4 puan); “her gün” (5 puan) olarak puanlandırılmaktadır. Ölçekten alınan puanın yüksek olması, vicdan stresinin yüksek olduğunu göstermektedir. Ölçeğin geçerlilik güvenilirlik çalışması için Glasberg ve arkadaşlarından öncelikle yazılı izin alınmış ardından ölçek üç uzman tarafından Türkçe’ ye ve farklı üç uzman tarafından da Türkçe’ den İngilizce ye çevrilmiştir. Ayrıca ölçeğin kapsam geçerliliği de hemşirelik alanında görev yapan öğretim üyeleri (n:13) tarafından değerlendirilmiştir. Araştırma için etik kurul onayı alınmıştır. Araştırmanın evrenini bir üniversite hastanesinde çalışan toplam 270 hemşire,örneklemini ise çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 253 hemşire oluşturmuştur. Veriler Ocak-Eylül 2018 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak Vicdan Stresi Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Ölçeğin kapsam geçerliliği değerlendirme puanları; Kendall’s W testi ile analiz edildiğinde; uzman görüşleri arasında istatistiksel olarak fark olmadığı (Kendall’s W: 0,072; p :0,489>0,05) bulunmuştur. Ölçeğin madde analizinde madde toplam korelasyon değerleri 0,28 ile 0,52 arasındadır. Faktör analizi sonucunda maddelerin iki faktör altında toplandığı bulunmuştur. Ölçeğin genel Cronbach Alpha değeri 0,74’dür. Sonuç: Vicdan Stresi Ölçeği, Türkiye’deki sağlık çalışanlarının vicdan stresini değerlendirmede ölçüm aracı olarak kullanılabilir. 
Keywords : Sağlık çalışanları, Vicdan, vicdan stresi