Yeniçeri Ortaları Yardımlaşma Sandıkları

Authors : Ali ŞENYURT

Pages : 155-170

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2017-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeniçeri Ocağı’nın kuruluşu hakkında kesin bir tarih bilinmemekle birlikte Osmanlıların ilk fütuhat devirlerinde teşekkül ettirilerek devletin sınırlarının genişlemesinde önemli bir görev ifa ettikleri yadsınamaz bir gerçektir. Yeniçeri Ocağı’nın en küçük birliği olan ortaların yardımlaşma sandıkları ise Türk-İslam medeniyetinin Osmanlı toplumuna kazandırdığı, yetime ve fakir, fukaraya yardımı amaçlayan ve dayanışmayı esas alan bir anlayışın tezahürüdür. Yeniçeri Ocağı’nın 1826’da kapatılmasının ardından ocağa ait sandıklar ile kışla ve diğer malları hakkında alınan kararlardan bazıları arşiv belgeleri yardımıyla tespit edilmiştir. Daha geç döneme ait belgelerden Yeniçeri Ocağı vakıf malları ile birlikte hiçbir vakfa ait olmadığına dair hüküm verilen arsaların Darüşşafaka Vakfı’na devir edildiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda makalede, Yeniçeri Ocağı ve ocak ortalarının yardımlaşma sandıkları hakkında genel bilgiler ile ocağın kapatılmasının ardından sandıkların mal varlığı ile idarenin verdiği kararlar; birincil kaynaklar ve Başbakanlık Osmanlı Arşiv belgeleri ışığında ele alınmıştır.
Keywords : Yeniçeri Ocağı, Eytâm Sandıkları, Darüşşafaka Vakfı