Endosülfan ve C Vitamini Uygulamalarının Erkek Yeni Zellanda Tavşanları Üzerindeki Etkisi

Authors : Özlem YILDIZ_GÜLAY, Tülay BÜYÜKOĞLU, Fatma Şefika HATİPOĞLU, Mehmet Şükrü GÜLAY

Pages : 165-172

Doi:10.30607/kvj.394088

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2018-04-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmamızda endosülfan uygulaması yapılan erkek Yeni Zellanda tavşanlarında C vitamini (VitC) ilavesinin bazı kan ve biyokimyasal parametreler ile oksidan-antioksidan denge üzerine düzeltici etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, yaşları 6 ile 8 ay arasında değişen 24 tavşan, her grupta 6 tavşan olacak şekilde, rastgele 4 çalışma grubuna ayrıldı. Kontrol grubundaki tavşanlara (TRT-I) mısır yağı verildi. İkinci grupta bulunan tavşanlara (TRT-II) günlük 1 mg/kg endosülfan mısır yağında eritilerek verildi. Üçüncü gruptaki tavşanlara  20 mg/kg dozunda VitC gün aşırı olarak uygulandı (TRT-III). Son gruptaki tavşanlara (TRT-IV) aynı oranlarda endosülfan ve VitC verildi. Oral yolla yapılan bu uygulamalar 6 hafta boyunca devam etti. Çalışmamızda toplam eritrosit ve trombosit, hemoglobin, hematokrit, ve lökosit değerleri yönünden gruplar arasında fark gözlenmezken, toplam lökosit sayılarında anlamlı bir fark bulundu. Ayrıca serum glukoz, alanin aminotransferaz (ALT), malondialdehit (MDA), glukoz 6 fosfat dehidrojenaz (G6PD), glutatyon peroksidaz (GPx) ve eritrosit katalaz (CAT)  aktivitelerinde de farklılık tespit edilmedi. TRT-III grubunda serum VitC seviyesi yükselirken, TRT-II grubunda serum alkalen fosfataz (ALP) ve aspartat aminotransferaz (AST) seviyeleri arttı. Bununla birlikte VitC uygulamasının TRT-IV grubundaki tavşanlarda ALP ve AST seviyelerini TRT-II grubuna göre azalttığı gözlendi. Elde edilen bulgulara göre, VitC uygulamasının endosülfanın bazı zararlı etkilerine karşı erkek Yeni Zellanda tavşanlarında koruyucu olabileceği sonucuna varıldı. 
Keywords : kan parametreleri, biyokimyasal parametreler, oksidan antioksidan denge, endosülfan toksikasyonu, insektisit kullanımı, Vitamin C