Dağıtıcı Adalet ve Türkiye'de Yoğun Bakım Hekimlerinin Yoğun Bakım Yataklarını Paylaştırmakla İlgili Tutumları

Authors : Akpınar A

Pages : 4-11

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2013-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Türkiye’de yoğun bakım hekimlerinin yoğun bakıma kabul / taburcu kararları ve bu kararlarda dikkate aldıkları ölçütleri dağıtıcı adalet açısından değerlendirmektir. Yöntem: Bu çalışma 2004–2006 yıllarında 2 ulusal kongrede ve e-posta grubunda anket formuyla yürütüldü. Anket formu yoğun bakıma kabul/taburcu kararı verilmesi beklenen 13 varsayımsal olgu ile öneminin değerlendirilmesi istenen 20 ölçüt içeriyordu. Yanıtlar ile yoğun bakım hekimlerinin kişisel ve mesleki özellikleri arasındaki ilişki Ki-Kare testi ile değerlendirildi, p<0,05 anlamlı kabul edildi. Bulgular: Çalışmaya katılan 228 hekimin %83’ü yoğun bakıma kabul taburcu karar sürecine katıldığını, %76’sı kaynakların sınırlılığı nedeniyle triyaj kararı verdiğini bildirdi. Kabul kararlarında hekimlerin %69’u tedavileri reddeden yaşayan dileği bulunan hastayı, %46’sı (metastatik akciğer kanseri hastalarından önce) kronik bitkisel hayattaki hastayı kabul ettiğini belirttiler. Taburcu kararlarında genel eğilim yoğun bakımdan yarar görebilecek bir başkası için mevcut hastaları taburcu etmemekti. En fazla taburcu kararı (%41) aort anevrizması ameliyatı geçirmiş olan hasta ve beyin ölümü olan çocuk (%40) içindi. Hekimlerin kabul/taburcu kararlarında en fazla tıbbi fayda, daha sonra tedavinin aileye ve topluma maliyetini önemsediği görüldü. Ayrımcılığa neden olabilecek ölçütlerin de belirli ölçüde önemsendiği tespit edildi. Karar ve tercihlerde hekimlerin kişisel ve mesleki özelliklerinin etkisi gözlendi. Sonuç: Yoğun bakımda hasta özerkliğinin göz ardı edilebileceği, kaynak sınırlılığı arttıkça riskli çözümler ve kabul edilemez ölçütlerin kullanılabileceği, hastanın sosyal değeri, mevcut hastalığı gibi nedenlerle ayrımcılık yapılabileceği, kararların yalnızca mesleki özelliklerden değil aynı zamanda sosyo-demografik özelliklerden de etkilenerek bilinçsiz süreçlerle önyargılı kararlar verilebileceği sonucuna varılmıştır. Kaynakların adil paylaştırılmasına yardımcı olabilecek öneriler sunulmuştur
Keywords : Etik, Tıbbi, Yoğun Bakım, Sağlık Çalışanlarının Tutumları