ORHANİYE (KAZAN-ANKARA) ÇEVRESİNDEKİ DİKMENDEDE FORMASYONU (MAASTRIHTIYEN) KUMTAŞLARININ PETROGRAFI

Authors : A Müjdat ÖZKAN, A Ayaz BOZDAĞ

Pages : 17-32

View : 20 | Download : 17

Publication Date : 2009-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Orhaniye (Kazan-Ankara) bölgesinde yüzeyleyen Maastrihtiyen yaşı derin denizel Dikmendedeformasyonu yeşil, gri renkli, türbiditik özellikteki konglomera, kumtaşı, şeyl, kiltaşı ve marnardalanmasından oluşmaktadÍr. Tipik fliş özelliklerine sahip olan birimdeki kumtaşlarında sedimanteryapı olarak ince-kalın tabakalanma, normal derecelenme, erozyonal yüzey, kaval yapılı, yük kalıbı, top ve yastık yapılı, sıçrama izleri, slump yapıları ile bol miktarda biyojen izlere rastlanılmaktadır. Türbiditik kanal dolguları şeklindeki konglomeralarda ise binik yapı ile normal derecelenme gözlenmektedir. Dikmendede formasyonuna ait kumtaşlarının bileşenlerini kuvars, plajiyoklas, alkalifeldispat (ortoklas, mikroklin, sanidin), sedimanter (karbonat, çört, kumtaşı, şeyl), metamorfik (mikaşist,kuvarsşist, kalkşist, fillit, gnays), volkanik kayaç parçaları, mika (muskovit, biyotit), ağır mineraller(epidot, opak mineraller, glokofan, piroksen, rutil, turmalin) oluşturmaktadır. Mineralojik ve dokusal açıdan olgunlaşmamış olan kumtaşlarının bağlayıcılığı büyük oranda kalsit, az olarak da demiroksit çimento ile daha çok kil (illit, smektit, klorit) ve az olarak da mikritik matriks oluşturmaktadÍr. QtFL ve QmFLt üçgen diyagramlarında Dikmendede formasyonu kumtaşlarının ana kaynağı çoğunlukla yeniden işlenmiş orojen, az olarak da ayrılmış yay ve yay geçişi bölgesine düşmektedir.Çoğunlukla litarenit şeklinde gözlenen inceleme alanındaki kumtaşları kıtasal çarpışmalı orojenik kuşakta fliş çökelleri şeklinde çökelmişlerdir.
Keywords : Orhaniye, Dikmendede, kumtaşı, fliş, provenans