MEVSİMLİK KAR ERİMESİNİN YAPAY SİNİR AĞLARI YÖNTEMİ İLE TAHMİN EDİLMESİ

Authors : Cahit YERDELEN

Pages : 49-56

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2006-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kış ayları boyunca devam eden katı yağışların oluşturduğu kar kütleleri durağan bir halde bekler. Bahar aylarının gelmesi ile birlikte başlayan erime sonucu statik haldeki su dinamik bir kuvvet olarak hareketlenir. Su ve çevre bilimi uzmanlarının amacı bahar ayları ile hareketlenen bu büyük miktardaki sudan maksimum faydayı elde etmek ve kontrolsüz durumda oluşturacağı zararı minimize etmektir. Bu optimum faydanın elde edilmesi ise yağışın ve erimenin doğru tahminine bağlıdır. Kar erimesinin tahmin edilmesi taşkınların önlenmesi, barajların ve diğer su kaynaklarının planlanması bakımından önemlidir. Kar erimesinin tahmini için geliştirilen birçok model bulunmaktadır. Bu modeller genel olarak derece‐gün yöntemi ve enerji‐kütle denge yöntemleri başlıklarında toplanabilir. Bu çalışmada ise birçok alanda başarı ile uygulanan yapay sinir ağları yöntemini kullanmıştır. Ülkemizde önemli miktarda ve uzun süreli periyotta kar yağışı Doğu Anadolu Bölgesinde meydana gelmektedir. Çalışma için geliştirilen yapay sinir ağları modeli, 1987–1995 yıllarında, erime dönemi olarak kabul edilen Mart‐Mayıs aylarında Doğu Anadolu’daki Karasu‐Kırkgöze havzasına uygulanmıştır.
Keywords : Hidroloji, Kar erimesi, Enerji Dengesi, Kütle Dengesi, Yapay sinir ağları