PARAMETRİK OLMAYAN TESTLER KULLANILARAK SAKARYA HAVZASI YAĞIŞLARININ TREND ANALİZİ

Authors : Meral BÜYÜKYILDIZ, Ali BERKTAY

Pages : 23-38

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2004-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’nin önemli büyük havzalarından olan Sakarya Havzası’na ait aylık toplamyağışlardaki değişimi belirlemek amacıyla trend analizi yapılmıştır. Bu amaçla havzada bulunan 25 adetyağış gözlem istasyonuna ait 1960-2000 periyodundaki aylık toplam yağış verilerine parametrikolmayan Sen’in T, Spearman’ın Rho, Mann-Kendall ve Mevsimsel Mann-Kendall trend testleriuygulanmıştır. Trend analizleri iki bölümden oluşmaktadır. İlk aşamada aylık toplam yağışlar yıllıkbazda değerlendirilmiş, ikinci aşamada ise her istasyona ait yağış serilerinin her bir aylık değişimiincelenmiştir. Trendlerin homojenliği de yine parametrik olmayan Van Belle ve Hughes Homojenlik testiile test edilmiştir. Trendlerin lineer eğimleri (birim zamandaki değişim) Sen tarafından geliştirilen Sen’inTrend Eğim Metodu kullanılarak hesaplanmıştır. Her bir ay için trend başlangıç yılları ise parametrikolmayan Mann-Kendall Mertebe Korelasyon testi ile belirlenmiştir. Sonuç olarak incelenen istasyonlarınyarısında 0.05 anlamlılık seviyesinde azalan trendler bulunmuştur. 0.05 anlamlılık seviyesine göretoplam 300 ay içerisinde trend tespit edilen aylar dikkate alındığında toplam 44 ayda trend tespitedilmiştir. Bu trendlerin yaklaşık %20’si artan, %80’i ise azalan yöndedir. Artan yönde trendler 6istasyonla Ekim ve 3 istasyonla Ağustos ayında bulunmuştur. Geriye kalan 35 aydaki trandler ise azalanyöndedir.
Keywords : Trend, Mann Kendall, Senin T, iklim değişimi