INTERVAL TYPE-2 FUZZY RULE-BASED BWM APPROACH FOR SUSTAINABLE SUPPLIER SELECTION

Authors : Müslüm ÖZTÜRK, Belkız TORĞUL, Turan PAKSOY

Pages : 312-336

Doi:10.36306/konjes.991295

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2022-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bulanık mantık, insana özgü yaklaşık akıl yürütmeye dayalı bir teoridir ve uygulamaları, klasik yöntemlerin içinden çıkamadığı durumlara daha etkili ve basit çözümler sunabilmektedir. Tip-1 bulanık küme, 0 ile 1 arasında bir üyelik derecesi atanan sürekli (keskin) bir üyelik derecesine sahip olan ve üyelik fonksiyonları ile karakterize edilen bir kümedir. Belirsizliği daha iyi ifade etme gücüne sahip olan Tip-2 bulanık kümeler, o kümedeki her elemana ait üyelik derecelerinin de bir bulanık küme işaret ettiği üyelik fonksiyonları ile belirtilir. Bu sayede Tip-2 bulanık kümeler, bulanık küme teorisine üyelik fonksiyonları belirsizliğini dâhil etmemize izin verir. Uzman bilgisinin kullanılması ve karar verici etkisinin düzeyini yansıtmak için insan duyarlılığının kullanılması bulanık kural tabanlı bir sistem olarak ifade edilmektedir. Son zamanlarda bulanık kuralların çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri ile birlikte sıklıkla kullanıldığı görülmektedir. Yine bulanık kuralların Tip-2 bulanık sayılarla birleştirilmesi de mevcuttur. Bu çalışmada, ÇKKV yöntemlerinden biri olan En İyi En Kötü Yöntemi (BWM), Aralık Tip-2'ye dayalı bulanık kurallarla bütünleştirilmiştir. Geliştirilen hibrit yöntem Aralık Tip-2 Bulanık Kural Tabanlı BWM Yaklaşımı olarak tanımlanmıştır. Önerilen hibrit yöntem, özellikle benzer sıralama konumlarına sahip alternatifler olduğunda bir etki faktörüne sahip olduğundan önemlidir. Nitekim her alternatifte küçük bir fark olsa bile farkı daha iyi (daha hassas) göstererek önerilen yöntemi güçlü ve benzersiz kılmaktadır. Önerilen yaklaşım, BWM ile karşılaştırmalı olarak sürdürülebilir bir tedarikçi seçimi problemine uygulanmıştır. Sonuçlar, IT2 FRB BWM yaklaşımının klasik BWM yöntemine göre alternatifleri sıralamada daha başarılı olduğunu göstermektedir.
Keywords : BWM, Aralık Tip 2 Bulanık Kümeler, ÇKKV, Kural Tabanlı Sistem, Tedarikçi Seçimi, Sürdürülebilirlik