Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış

Authors : Bihter ONAT, Halis ARIOĞLU, Leyla GÜLLÜOĞLU, Cemal KURT, Halil BAKAL

Pages : 149-153

Doi:10.18016/ksudobil.349197

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2017-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :İçerdikleri yağ, protein, karbonhidrat, mineral maddeler ve vitaminler nedeniyle, insan ve hayvan beslenmesinde önemli bir yere sahip olan yağlı tohumlar, aynı zamanda, sanayi sektörü için de önemli bir hammadde kaynağını oluşturmaktadır. Yağlı tohumlu bitkiler çok yönlü kullanım alanlarına sahip, asrın harika bitkileri olarak bilinmektedir. Yağlı tohumlardan elde edilen yağlar, insan beslenmesinde önemli bir enerji kaynağını oluşturmaktadır. Hayvansal kökenli yağların üretiminin pahalı ve yeterli olmaması nedeniyle, insan beslenmesi için gereksinim duyulan yağların büyük bir kısmı (%92.1), bitkisel kökenli yağlardan karşılanmaktadır. Yeryüzünde tohumlarında yağ içeren çok sayıda bitki olmasına rağmen, bugün sanayide işlenerek tohumlarından yağ elde edilen bitkilerin başında; Soya, ayçiçeği, çiğit (pamuk), kolza, yerfıstığı, susam, aspir, hintyağı, haşhaş, keten, kenevir, jojoba, mısır (mısır özünden), zeytin, hurma (palm) ve Hindistan cevizi  (coco) gelmektedir. Yağlı tohumlu bitkilerin ham yağ üretimi yanında, çok değişik faydaları bulunmaktadır. Soya ve yerfıstığı gibi baklagiller familyasına dahil yağlı tohumlu bitkiler, havanın serbest azotunu toprağa bağladıkları için, yetiştirildikleri bölgelerde tarım topraklarına önemli faydalar sağlamaktadır. 2016 yılı verilerine göre, dünya yağlı tohum üretimi 554 million tons and ham yağ üretimi ise 187 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Türkiye’de yağlı tohum üretimi 2.9 milyon ton ve ham yağ üretimi de 786 bin ton olmuştur. 
Keywords : Yağlı tohumlar, yağlı tohum üretimi, bitkisel yağ, bitkisel yağ üretimi