Arpa Ön Verim Denemesi Materyalinin Arpa Çizgili Yaprak Lekesi Hastalığına Karşı Reaksiyonlarının Belirlenmesi

Authors : Nilüfer AKCİ, Kadir AKAN, İsmail SAYIM, Namuk ERGUN, Sinan AYDOĞAN

Pages : 288-291

Doi:10.18016/ksudobil.349261

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2017-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Arpa, buğdaygiller grubundan taneleri malt ve yem sanayisinde kullanılan önemli bir bitkidir. Orta Anadolu Bölgesi üretim alanlarında arpanın verim ve kalite özelliklerini olumsuz yönde etkileyen biyotik ve abiyotk stres faktörler bulunmaktadır. Arpa çizgili yaprak lekesi (etmen: Pyrenophora graminea (anamorph: Drechslera graminea )) hastalığı arpanın önemli fungal hastalıklarından birisidir. Hastalığın kontrolünde dayanıklı çeşitlerin kullanılması önerilmektedir. Bu çalışmanın amacı; Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü (TARM) Arpa ıslah Birimince geliştirilen 1.523 arpa ön verim denemesi materyalinin arpa çizgili yaprak lekesi hastalığına karşı fide evresinde reaksiyonlarının belirlenmesidir. Çalışma 2016 yılında TARM Yenimahalle (Ankara) lokasyonu sera koşullarında yürütülmüştür. Materyale hastalığın inokulasyon için sandviç metodu ile kullanılmış olup çalışma, 2 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Ekimler 7±2 cm sıra arası mesafeye 20±1 cm’lik sıralara elle yapılmıştır.  Hastalıklı bitkilerin toplam bitkiye oranlanması ile hastalık reaksiyonları belirlenmiştir. %20 ve daha düşük reaksiyon belirlenen materyal dayanıklı olarak değerlendirilmiştir. Hassas kontrol grubun da hastalıklı bitki oranı %70-100 olarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde; 1.362 arpa genotipinin (%89)’ü arpa çizgili yaprak lekesinin kullanılan izolatına karşı dayanıklı olduğu, 160 arpa genotipinin (%11) hassas olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Islah grubundan gelen ön verim materyalinin hastalık reaksiyonları belirlenmiştir. Bu şekilde ıslah programlarının sürdürülebilir bir şekilde sürekli gelişmesine katkı sağlanmıştır.
Keywords : Arpa, arpa yaprak lekesi, reaksiyon testi, dayanıklılık ıslahı