Kuraklık Stresine Dayanıklı Nohut Genotiplerinin Geliştirilmesi

Authors : Derya YÜCEL, Dürdane MART, Meltem TÜRKERİ, Nigar ANGIN, Celal YÜCEL

Pages : 367-371

Doi:10.18016/ksudobil.349305

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2017-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Nohut ( Cicer arietinum L.), tanelerinin oldukça yüksek düzeyde protein içermesi, özellikle az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerde gelir düzeyinin düşüklüğü nedeni ile yeterince hayvansal ürün tüketemeyen insanlar için önemli bir besin maddesidir. Bu projenin amacı, Ülkemizde son yıllarda geliştirilmiş ve yaygın olarak tarımı yapılan bazı nohut çeşitleri ile bölgemizde uzun yıllar yapılan çalışmalarda tane verimi bakımından öne çıkmış genotiplerin, kuraklık stresine toleranslılıklarını belirlemektir. Araştırmada 34 nohut genotipinde, çiçeklenmeye kadar geçen gün sayısı, bakla bağlamaya kadar geçen gün sayısı, bitki boyu, ilk bakla yüksekliği, yüz tane ağırlığı ve tane verimi incelenmiştir. Araştırma, tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme alanında yürütülmüştür. Çalışma üç farklı yetiştirme koşulunda (Kışlık ekim, Sulamalı Geç Ekim ve Sulamasız Geç Ekim), 2015-2016 yetiştirme sezonunda ekilmiştir. Her parsel, 4 m uzunluğunda iki sıradan oluşmakta, sıra arası 45 cm sabit tutularak her sıraya 60 tohum gelecek şekilde markör izine elle ekilmiştir. Sonuç olarak, araştırmada yer alan Aksu, Arda, Çakır, İnci ve Hasanbey çeşitleri kuraklık stresine toleranslılık bakımından öne çıkan çeşitler olmuştur.  Ayrıca, EN 952, ENA 144-10, ENA 8-2, F4 09 (X 05 TH 21 16189-12-4), F4 09 (X 05 TH 80-16105-31-2) FLIP 03-21 C, EN 766, FLIP 03-108 C, ve FLIP 05-150 C hatlarının da ileride yapılacak kuraklık stres çalışmalarında değerlendirilebileceği sonucu elde edilmiştir.
Keywords : Nohut, Abiyotik Stres, Toleranslılık ve Verimlilik