Determination of Turkish Common Bean Germplasm for Morpho-agronomic and Mineral Variations for Breeding Perspectives in Turkey

Authors : Mehmet Zahit YEKEN, Muhammad Azhar NADEEM, Tolga KARAKÖY, Faheem Shehzad BALOCH, Vahdettin ÇİFTÇİ

Pages : 38-50

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.549996

View : 25 | Download : 8

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye yüzlerce farklı fasulye popülasyonuna sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’nin 11 farklı ilinden toplanmış 80 fasulye popülasyonunun agronomik ve mineral varyasyonlarının araştırılması amaçlanmıştır. Genotipik varyasyonun; olgunlaşma gün sayısı (90-141 gün), bitki boyu (25.25-361.50 cm), 1000 tohum ağırlığı (140-633 g), demir (66.48-128.05 mg kg -1 ) ve çinko (20.56-42.01 mg kg -1 ) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Magnezyum, demir ve çinko ile pozitif ve oldukça anlamlı bir korelasyon göstermiş ve ilk 3 öz değerden elde edilen analitik sonuçlar, bakla bağlama gün sayısı, çinko ve 1000 tane ağırlığının varyasyona katkı yapan ana özellikler olduğunu ortaya koymuştur. İller arasında, Tunceli popülasyonları agronomik özellikler, Malatya popülasyonlarının ise mineral özellikler bakımından zengin olduğu tespit edilmiştir. E-26 ve S-19 fasulye popülasyonları yüksek demir, çinko ve verim özelliklerine sahip olmuşlardır. Kümeleme analizi, genetik kaynakları bitki boyu ve coğrafik özelliklerine göre ayırmıştır. Elde edilen bulguların, yüksek verim ve mineral içeriğe sahip aday çeşitlerin geliştirilmesinde kullanılabileceği düşünülmektedir.  
Keywords : Biyofortifikasyon, Fasülye, Çinko ve Demir