Ana Ürün Olarak Yetiştirilen Bazı Soya Fasulyesi (Glycine max. (L.) Merrill) Çeşitlerinin Önemli Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Authors : Ali Rahmi KAYA

Pages : 1012-1020

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.691990

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, Kahramanmaraş şartlarında ana ürün olarak yetiştirilen 12 soya fasulyesi (Glycine max (L.) Merrill) çeşidinde kalite özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü deneme arazisinde 2016 yılında yürütülmüştür. Denemede materyal olarak Arısoy, Atakişi, Ataem, Bravo, Cinsoy, Çetinbey, May 5312, May 5414, Nova, SA 88, Türksoy ve Umut soya fasulyesi çeşitleri kullanılmıştır. Denemede yağ oranı, miristik asit oranı, palmitik asit oranı, palmiteloik asit oranı, heptadekanoik asit oranı, stearik asit oranı, oleik asit oranı, linoleik asit oranı, linolenik asit oranı, araşidik asit oranı, behenik asit oranı ve lignoserik asit oranı, yağ stabilite değerlerinden oleik asit/linoleik asit oranı, iyodin değeri, dane verimi ve yüz dane ağırlığı incelenmiştir. Çalışma sonucunda, soya fasulyesi çeşitlerinde yağ oranı, oleik asit, linoleik asit, linolenik asit ve tohum verimi gibi incelenen bazı önemli özelliklere ait değerlerin sırasıyla, %18.003 - 23.303, %22.115 - 26.254, %51.240 - 55.505, %6.534 - 7.560 ve 1705 - 3285 kg ha-1 arasında değiştiği saptanmıştır. Çeşitler arasındaki farklılıkların incelenen tüm özellikler için çok önemli olduğu bulunmuştur. Yağ oranı (%23.303) en yüksek bulunan Ataem çeşidinde palmiteloik asit (%0.088), oleik asit (%26.254), araşidik asit (%0.186) ve O/L değeri (%0.513) en yüksek bulunurken, stearik asit (4.306) ve behenik asit (%0.353) bakımından ise çeşitler arasında ikinci sırada yer almıştır. Çalışma sonucunda Mayıs 5414 çeşidinde dane verimi (3145 kg ha-1), heptadekanoik asit (%0.086), linoleik asit (%55.505) ve iyot değeri (115.16) en yüksek iken TU 88 çeşidinde miristik asit (%0.067), palmitik asit (%11.026) ve behenik asit (%0.355) en yüksek bulunmuştur.
Keywords : Glycine max L Merrill, Kalite, Soya fasulyesi, Yağ asitleri, Yağ oranı