Erkenci Üzüm Çeşitlerinde (Vitis vinifera L.) Embriyo Kültürü ve Embriyo Canlılığı Üzerine Çalışmalar

Authors : Onur ERGÖNÜL, Cengiz ÖZER, Zeliha ORHAN, Tamer UYSAL, İlknur KORKUTAL

Pages : 57-63

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.700139

View : 19 | Download : 18

Publication Date : 2021-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Embriyo kültürü ıslah çalışmalarına entegre edilerek çalışmaların etkinliğini arttıran ve kombinasyonlar üzerinde oluşan olumsuzlukları aşmaya yarayan bir doku kültürü tekniğidir. Bu teknik, asma ıslahı çalışmalarında çekirdeksizlik, erkencilik, türler arası melezlemeler ile farklı ploidi seviyesinde bitkiler elde etmeye yönelik olarak kullanılmaktadır. Üzümde erkencilik özellikle sofralık üretim amaçlandığında aranan karakterlerden biridir. Ancak ıslah çalışmalarında çekirdeklerindeki düşük çimlenme oranları dolayısıyla erkenci çeşitler etkin bir şekilde kullanılamamaktadırlar. Bu kısıtı aşmak adına kullanılan embriyo kültürü çalışmaları ile embriyoların dejenere olması engellenerek yeni çeşit adaylarının ortaya çıkması sağlanmaktadır. Bu çalışmada erkenci çeşitler ana ebeveyn olarak kullanılmış, oluşturulan melezleme kombinasyonlarından elde edilen çekirdeklerin bir kısmı in vivoda çimlendirilmiştir. Kalan çekirdekler ise son tozlamadan sonraki haftalara dikkat edilerek in vitroda E20A besi ortamına alınmıştır. Üzerinde çalışılan Yalova İncisi, Trakya İlkeren, Tekirdağ Sultanı, Cardinal, Velika ve Bozcaada Çavuşu çeşitlerinin son tozlamadan sonra optimum kültüre alınma süreleri tespit edilmiştir. Özellikle Trakya İlkeren, Cardinal ve Velika çeşitlerinde in vivoda çok düşük olan çimlenme oranlarına karşın embriyo kültürü çalışmalarında yüksek embriyo canlılıklarına ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda Trakya İlkeren ve Velika için 6., Cardinal için 7. hafta izolasyonlarının optimum kültüre alma süreleri olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Asma Islahı, Embriyo Kültürü, Erkencilik, Vitis vinifera L