Rubia tinctorum L. (Kökboya) Bitkisinin in vitro Kök Kültürlerinde Hormon ve Eksplant Kaynaklarının Sekonder Metabolit Üretimi ve Antioksidan Aktivitelerine Etkileri

Authors : İlhami KARATAŞ

Pages : 939-947

Doi:10.18016/ksutarimdoga.vi.861997

View : 25 | Download : 11

Publication Date : 2021-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, kökboya (Rubia tinctorum L.) bitkisinde kök ve adventif kök indüksiyonuna eksplant kaynağı ve oksin grubu hormonların etkilerinin belirlenmesi ve elde edilen köklerin sekonder metabolit içeriği ve antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kök ve adventif kök kültürünün oluşturulmasında in vitro koşullarda yetiştirilen 45 günlük bitkilerin gövde, yaprak ve kök kısımları eksplant kaynağı olarak kullanılmıştır. Eksplantlar 4.4 g L-1 MS (Murashige ve Skoog), 30 g L-1 sukroz ve 2 g L-1 phytagel ve 2 mg L-1 oksin içeren besin ortamında karanlık koşullarda kültüre alınmıştır. Besin ortamına oksin grubu hormonlardan indol-3-bütirik asit (IBA), naftalenasetik asit (NAA) ve indol-3-asetik asit (IAA) ilave edilmiştir. Bu ortamda gelişen kök ve adventif kökler 30. gün hasat edilerek kök gelişim parametreleri belirlendikten sonra kökler kurutularak toplam antrakinon, fenolik ve flavonoid içeriği belirlenmiştir. Ayrıca köklerin antioksidan kapasiteleri katyon radikali giderme (ABTS), indirgeme gücü (FRAP) ve serbest radikal giderme (DPPH) metotları ile belirlenmiştir. Toplam antrakinon, toplam fenolik ve flavonoid içeriği en yüksek IAA besin ortamında gövde eksplantlarından gelişen adventif köklerde sırasıyla 9.83 ± 0.11 mg g-1, 14.45 ± 0.29 mg GAE g-1 ve 3.85 ± 0.03 mg KUE g-1 olarak belirlenmiştir. En yüksek DPPH, ABTS ve FRAP aktivitesi de IAA besin ortamında gövde eksplantlarından gelişen adventif köklerde belirlenmiştir.
Keywords : Adventif kök, Antioksidan aktivite, Antrakinon, Fenolik bileşik, Rubia tinctorum