BİR POETİKANIN İSTATİSTİĞİ: SABAHATTİN ALİ’NİN ŞİİRLERİNİ KELİMELER IŞIĞINDA YENİDEN DÜŞÜNMEK

Authors : Bilgin GÜNGÖR

Pages : 174-182

View : 15 | Download : 30

Publication Date : 2019-06-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Sabahattin Ali’nin anlatıları üzerine olduğu gibi şiirleri üzerine de dünden bugüne pek çok çalışma kaleme alınmış ve farklı bakış açılarından hareketle söz konusu şiirlerin kaynakları, biçimsel hususiyetleri, temaları belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmaları bir arada değerlendirdiğimizde, Sabahattin Ali’nin poetikasının elbette bütüncül ve detaylı bir tablosuna ulaşmak mümkün hâle gelir. Bu makalede bizim amacımız; söz konusu tablonun, Sabahattin Ali’nin şiirlerindeki kelime gruplarından hareketle yeniden kurulup kurulamayacağını sorgulamak ve birtakım detayları ortaya çıkarmaktır. Böyle bir çabada kullanacağımız yöntembilimsel bakış açısını da doğal olarak istatistikçi eleştiriden alacağız. 1950’lerden sonra eleştiri dünyasında öne çıkan ve Pierre Guriaud, Max Bense, Wilhelm Fucks gibi araştırmacılar tarafından öncülük edilen istatistikçi eleştiri; bilindiği veya tahmin edileceği üzere, yapısalcılık, yeni eleştiri gibi eser merkezli bir bakış açısını önceler. Dolayısıyla da öznel yorumları “paranteze almak”, dilsel unsurlar özelinde nesnel yorumlara kapı aralamak bu eleştirinin temel yönsemelerini oluşturmaktadır. İşte söz konusu eleştiri doğrultusunda, Sabahattin Ali’nin şiirlerinde en sık beliren kelime gruplarına yöneleceğiz. Bu kelime gruplarını tespit ederken de BYU Concordance programından faydalanacağız. Ancak belirtmek gerekir ki; burada, kelimeleri tespit etmekle yetinmeyeceğiz. Onları çeşitli şekillerde bir poetik okumaya tabi tutmaya gayret edeceğiz. Nitekim yukarıda da belirttiğimiz gibi amaç, Sabahattin Ali’nin poetikasını kelimeler üzerinden yeniden betimlemek ve ilgili hususta gözden kaçırılan bazı detayları ortaya koymaktır. 
Keywords : Sabahattin Ali, istatistikçi eleştiri, üslupbilim, şiir, kelime grupları