TÜRK MAHALLİ FIKRA TİPLERİNDEN GİRESUN-MELİKLİLİ ALİ FAKKI VE HASAN AĞA ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRME

Authors : İlkyaz YILDIZ

Pages : 327-350

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2019-12-13

Article Type : Review Paper

Abstract :Sözlü gelenek içerisinde doğarak zamanla yazılı kültür içerisinde de kendine yer bulan fıkra türü, halk edebiyatı ürünleri arasında oldukça önemli bir konuma sahiptir. Fıkralar, içerisinde doğup geliştikleri toplumların izlerini barındırırlar. Pek çok fıkra mahalli tipler üzerine kurulmuş olup, yöreye ait kültürel unsurları yansıtır. Giresun’un Melikli yöresinde anlatılan fıkralara da, yöre halkının saflığı net bir şekilde yansımıştır. Bu fıkraların çoğunda, mizahın yanında düşündürme işlevinin de yerine getirildiği görülmektedir. Melikli’de anlatılan fıkralar genel olarak yöre halkının akıl danıştığı tek bir tip olan Ali Fakkı üzerinden ilerler. Daha önce yapılmış mahalli fıkralara dair çalışmalardan anlaşıldığına göre, çeşitli isim, mekân ve zaman değişiklikleri olmaklar beraber, Melikli fıkralarının varyantları Adana-Karatepe’de ve Alman halkı arasında kayıt altına alınmıştır. Bu çalışmada, Giresun’da saflıkları, olaylara karşı ilginç bakış açıları, gariplikleri ile ön plana çıkmış olan Meliklililer hakkında anlatılan 8 fıkra aktarılacaktır. Fıkraların çoğunluğunda adı geçen “Ali Fakkı” tipi hakkında bilgi verilecek, fıkralar çözümlenmeye çalışılacaktır. Ayrıca Adana’nın Karatepe yöresinde ve Alman halkı arasında çeşitli araştırmacılar tarafından tespit edilmiş olan varyantları karşılaştırılacaktır. 
Keywords : Melikli, Giresun, Karatepe, fıkra, Ali Fakkı