Osmancık Koyunbaba Türbesi'nin Geçirdiği Değişim ve Yapılacak Restorasyonu Üzerine Öneriler

Authors : Cemal EKİN

Pages : 299-317

Doi:10.46250/kulturder.1130451

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2022-09-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Koyunbaba Türbesi, özgünlüğünü günümüze kadar büyük oranda koruyamasa da II. Bayezit Döneminde (1481-1512) eklenen yapılarla yüklendiği zaviye işlevini 1925’te Tekke ve Zaviyelerin kapatıldığı döneme kadar sürdürmüştür. Bu dönemde kadar somut kültürel mirasa ait mekanlarını önemli oranda korumasının yanında; türbe özelinde bu tarihten sonra da ziyaret yeri olma vasfını devam ettirmiştir. Böylece yöre belleğindeki somut olmayan kültürel miras yönünü günümüze kadar devam ettirerek kültürel hafızadaki yerini canlı tutabilmiştir. Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde etkin faaliyet gösteren tasavvufi zümrelerden; Abdal Murad, Postinpûş Baba, Seyyid Ali Sultan (Kızıl Deli), Şûcâeddin Veli, Otman Baba ve Koyun Baba birer Kalenderî derviştir. Osmanlı sultanları, kendileriyle beraber fetih hareketlerine katılan bu dervişler için gerekli yardım ve desteği sağlayarak tekke, zaviye ve yerleşim yerleri ihdas etmişlerdir. Koyunbaba Zaviyesi bu anlayışın somut örneği olması nedeniyle önemlidir. Sonraki dönemlerde Koyunbaba Zaviyesi, zengin yapılarıyla tarikat külliyesi özelliğine has mekânlarını ne yazık ki koruyamamıştır. Kısmen başlayan ama devam ettirilemeyen kazıların sonuçları bugün mevcut olmayan mekanları tespit etmekten uzaktır. Bu kazıların devam ettirilmesi, diğer mekanların tespiti ve ayağa kaldırılması, külliyenin canlandırılması açısından elzemdir. Bu çalışmamızda Koyun Baba Külliyesi’nin geçirdiği değişim belgelenerek olası restorasyon projelerine rehberlik etmesi amaçlanmaktadır.
Keywords : Osmancık, Koyunbaba, zaviye, türbe, külliye