Âşık Mustafa Kurbanoğlu`nun Aşk Şiirlerinin Kavramsal Metafor Teorisi Işığında Değerlendirilmesi

Authors : Barış DEMİRKAYA, Halil İbrahim GEMİCİ

Pages : 1-29

Doi:10.46250/kulturder.1160707

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Kavramsal metafor teorisi, bilişsel anlam bilimine dayanan ve metaforu kavramsal düzeyde ele alan teorinin adıdır. George Lakoff ve Mark Johnson tarafından 1980 yılında yayımlanan Metaphors We Live By adlı eserle alanyazında ifadesini bulan bu teori, son yıllarda Türkiye’de hem tarihî ve çağdaş lehçelere hem de bu lehçelere ait önemli eserlere uygulanmaktadır. Bu makalede ise Kars âşıklık geleneğinin 21. yüzyıldaki önemli isimlerinden biri olan Âşık Mustafa Kurbanoğlu’nun tarafımızca derlenen aşk şiirleri ele alınmış ve bu şiirlerde tespit edilen aşk metaforları kavramsal metafor teorisi ışığında incelenmiştir. Âşık Mustafa Kurbanoğlu ile yapılan birebir görüşmeler, gözlemler ve elektronik ortamdaki araştırmalar sonucunda 193 şiir elde edilmiş, bu şiirlerin 27’sinin aşk konulu yazılmış şiirler olduğu tespit edilmiştir. Şairin aşk konulu şiirleri üzerinde metafor tespiti yapılırken Pragglejaz Group tarafından geliştirilen MIP insert ignore into journalissuearticles values(Metaphor Identification Procedure); adlı yöntemden yararlanılmıştır. Bu çalışma neticesinde kavramsal metafor teorisinin halk şiiri verimleri üzerinde uygulanmasının mümkün olduğu görülmüş, ayrıca Âşık Mustafa Kurbanoğlu’nun şiirlerindeki aşk algısının çok yönlülüğü ve şairin aşk anlayışının zenginliği ortaya konulmuştur.
Keywords : halk şiiri, aşıklık geleneği, Âşık Mustafa Kurbanoğlu, kavramsal metafor teorisi, metafor