Neonatal İshalli Buzağılarda Sıvı-Elektrolit Denge Bozuklukları ve Sağaltımı

Authors : Buğrahan Bekir YAĞCI, Yasin PARLATIR

Pages : 50-55

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2018-12-27

Article Type : Review Paper

Abstract : İshalle ilişkili buzağı ölümlerinin azaltılmasında en önemli faktörlerden birisi dehidre hayvanlara uygun sıvı tedavisinin uygulanmasıdır. Sıvı sağaltımının yetersiz olduğu durumlarda neonatal buzağı ishallerinde kullanılan antibakteriyel, antiparaziter veya motilite düzenleyiciler ile yapılacak tedaviler, çoğu zaman etkisiz kalabilmekte ve buzağı kaybı ile sonuçlanmaktadır. Ancak, sıvı sağaltımı sanıldığı kadar masum bir uygulama değildir. Dispne, taşipne, taşikardi gibi klinik bulguların şekillendiği overhidrasyona bağlı akciğer ödemi gelişimi yanı sıra hipotermi gibi yanlış veya aşırı sıvı verilmesine bağlı komplikasyonların oranı sanılandan fazladır. İshalli buzağılarda uygulanacak olan ideal bir sıvı tedavisinde; şekillenmiş olan metabolik değişiklikler dikkatlice yorumlanarak dehidrasyonun ortadan kaldırılması, elektrolit ve asit-baz dengesizliğinin giderilmesi, günlük gereksinimlerin karşılanması gerekmektedir. Bu amaçla hangi sıvının verileceği, ne kadar miktarda ve hangi yolla verilmesi gerektiğinin belirlenmesi, tedavide hayati önem arz etmektedir. Bu durumda öncelikle verilmesi gereken karar oral veya parenteral sıvı tedavilerinden hangisinin endike olduğunun saptanmasıdır. Doğru sıvı tedavisi için bazı formüller geliştirilmiş olup bunun için de gerekli bazı parametrelerin belirlenmesi amacıyla imkanlar dahilinde laboratuvar verilere ihtiyaç duyulmaktadır. Laboratuvar imkanının kısıtlı olduğu saha şartlarında ise dehidrasyonun, elektrolit ve asit-baz dengesizliğinin şiddetinin belirlenmesi için gerekli olan bu parametreler hekime fikir verebilecek bazı klinik bulgularla da elde edilebilir ve ilgili formulasyonlar da kullanılarak ideal sıvı tedavisi uygulanabilir. 
Keywords : Buzağı, ishal