BİR KÜRESEL KAMUSAL MAL OLARAK SAĞLIK VE FİNANSMANINDA RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ ROLÜ

Authors : Binhan Elif YILMAZ, Sevinç YARAŞIR

Pages : 1-33

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2012-10-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Küresel kamusal mallar, faydalarının ve zararlarının tüm toplumlara, ülkelere ve nesillere yayıldığı, tüketimde rekabetin ve dışlamanın olmadığı, yoksulluğun azaltılması ve kalkınma amacı çerçevesinde gerekli olan mallardır. Hem özel hem de kamusal mal niteliklerine sahip olan sağlık malı, yarattığı dışsallıklar nedeniyle küresel mal kategorisinde yer almaktadır. Özellikle küreselleşmenin beraberinde getirdiği ticaret, teknoloji, göç, iletişim ve hızlı bilgi akışı sağlık üzerinde önemli etkiler bırakmakta, bulaşıcı hastalıklar ülke sınırlarını kolayca aşmakta ve geniş halk kitlelerini tehdit etmektedir. Öte yandan bu malın sunumunun uluslararası düzeyde sağlanması konusu da tartışmaya açılmakta, sunum ve finansman mekanizmasının nasıl işleyeceği önem taşımaktadır. Bu çalışmada bir küresel kamusal mal olarak sağlığın küresel sunumu ve finansman mekanizmaları çerçevesinde Resmi Kalkınma Yardımlarının rolü incelenmektedir. Çalışmada ilk olarak küresel sağlık; küreselleşme, adalet, eşitlik, yoksulluk ve kalkınma açılarından ele alınmaktadır. Daha sonra küresel sağlığın küresel sunumunda karşılaşılan sorunlar ve finansmanını sağlayan uluslararası kaynaklar incelenmektedir. Çalışmada son olarak küresel sağlığın Resmi Kalkınma Yardımları aracılığıyla finansmanının 1999- 2009 yılları itibariyle boyutu, yardımların ülkeler, bölgeler ve gelir grupları bazında dağılımı analiz edilmektedir. Elde edilen bulgular incelendiğinde yardımların aktarım yönünün gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere doğru olduğu tespit edilmekte, bulaşıcı hastalıkların ve sınırları aşan dışsal zararlarının gelişmekte olan ve yoksul ülke kaynaklı olduğu sonucuna varılmaktadır. Dolayısıyla yoksul ülkeler temel kalkınma sorunlarına çözüm bulamadıkça ve yoksullukla mücadelede yenik kaldığı sürece, dünya küresel sağlığın yayılan dışsal zararları ile karşı karşıya kalacaktır.
Keywords : Küresel Kamusal Mallar, Sağlık, Dışsallık, Resmi Kalkınma Yardımları