Aile sağliği merkezine başvuran yetişkin bireylerde COVID-19 korkusu ve depresif belirti düzeyi arasındaki ilişki

Authors : Raşit Dursun, Şehide Arslan, Hasan Durmuş, Elçin Balci

Pages : 88-94

Doi:10.35514/mtd.2024.99

View : 72 | Download : 138

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZET Amaç: COVID-19 pandemisi enfeksiyon ve ölüm riskinin yanında; bireylerde değişen düzeylerde psikolojik etkilere, stres tepkilerine ve depresif belirtilere sebep olmuştur. Bu çalışmada aile sağlığı merkezlerine başvuran 18 yaş ve üzeri bireylerde COVID-19 korkusu ve depresif belirti düzeylerinin belirlenmesi ve demografik özelliklerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal-Metot: Kesitsel tipte planlanan bu araştırma 2022 yılı ağustos ayında aile sağlığı merkezlerine başvuran 18 yaş ve üstü bireylerde yapıldı. Yüz yüze uygulanan anket formu tanımlayıcı sorular ile COVID-19 Korku Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeğinden oluşmaktaydı. Veriler Kocasinan, Melikgazi, Talas ilçelerinde bulunan aile sağlığı merkezlerinde toplandı. Örneklem büyüklüğü 657 kişi olarak hesaplandı ve araştırma 799 kişi ile tamamlandı. İstatistiksel analizlerde ANOVA, t testi, Pearson Kikare testi ve korelasyon analizi testleri kullanıldı ve p<0.05 değeri anlamlı kabul edildi. Bulgular: Katılımcıların %49,3’ü COVID-19 geçirdiğini, %90,6’sı da en az bir doz COVID-19’a karşı aşı olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %26,2’si daha önce psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu belirmiştir. Katılımcıların korku ölçeği puanı ortalaması 12,61±5,70 iken, Beck depresyon ölçeği puanı ortalaması 9,83±8,14 bulunmuştur. Depresyon ile COVID-19 korkusu arasında düşük düzeyde, pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. COVID-19 korkusu; kadınlarda erkeklerden, evlilerde bekarlardan ve kronik hastalığı olanlarda olmayanlardan anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Hafif-orta-şiddetli depresif belirti görülme sıklığı minimal depresif bulgulara göre kadınlarda erkeklerden, kronik hastalığı olanlarda olmayanlardan, ekonomik durumu kötü ve orta olanlarda iyi olanlardan anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Sonuç: Çalışma COVID-19 korkusu ve depresif belirtilerin hassas gruplarda daha yüksek düzeyde olabileceğini ve farklı grupların, pandemi şartlarından, psikososyal olarak farklı düzeylerde etkilenebileceğini göstermektedir. Pandemide toplumunda etkilenen bireyler için gerekli psikososyal desteğin sağlanması ile birlikte toplum ruh sağlığı çalışmalarının aksatılmaması gerekmektedir. Toplum sağlığına bütüncül ve çoğulcu bir bakış açısıyla yaklaşılmalı, geliştirilen sağlık stratejilerinde toplumun geneliyle birlikte hassas gruplar da göz önünde bulundurulmalıdır. Anahtar Kelimeler: COVID-19, pandemi, korku, depresyon, Beck
Keywords : COVID 19, pandemi, korku, depresyon, Beck