Fârâbî ve Hocazâde’nin Görüşleri Bağlamında Meâd Meselesi

Authors : Muhammet Caner ILGAROĞLU, Luay Hatem YAQOOB

Pages : 3085-3100

Doi:10.33206/mjss.525971

View : 28 | Download : 13

Publication Date : 2019-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Gazzâlî’nin filozofları tekfir ettiği üç meselenin üçüncüsü olan meâd meselesi, İslam düşünce tarihinde Gazzâlî’yle başlayan tehâfüt geleneğinin ele alıp incelediği, teolojik ve felsefî bağlamı olan önemli bir meseledir.  Meâd (dönüş, kıyamet günü insanların yeniden dirilişi) ve ahiret gününe iman hem Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar arasında hem de kelamcılar, felsefeciler ve din âlimleri arasında ortak bir meseledir. Gerek bu üç dinde ve gerekse bahsi geçen düşünme biçimlerinde kıyamet günü ve yeniden diriliş, dinî inancın ana konularından ve vazgeçilmez esaslarındandır. Böylesine önemli bir meselenin tartışılma alanı ve biçimi hiç şüphesiz teolojik ve felsefî birçok meseleyi yakından ilgilendirmektedir. Bu çalışmada meşşâî bir filozof olan Fârâbî ile XV. yüzyıl Osmanlı âlimlerinden Hocazâde’nin meâd meselesine dair görüşleri incelenecektir. Böylelikle farklı dönemlerde yaşamış ve farklı bakış açılarına sahip iki İslam düşünürünün meâd meselesine dair görüşlerinden yola çıkılarak bu meselenin İslam düşünce tarihindeki yeri, ele alınış biçimi, sürekliliği ve dönemler arası geçişte farklı anlamlar kazanıp kazanmadığı gibi hususlar hakkında değerlendirmeler yapılması amaçlanmaktadır.
Keywords : İslam Felsefesi, Meâd, Fârâbî, Hocazâde