Osmanlı Devleti’nde Âsâr-ı Atîka Bilincinin Gelişimi: Kaş Kazası Örneği (1842-1908)

Authors : Kevser DEĞİRMENCİ

Pages : 1159-1176

Doi:10.33206/mjss.1278706

View : 89 | Download : 107

Publication Date : 2023-07-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin kurulmuş olduğu topraklar olağanüstü zenginlikler barındıran bir bölgededir. Çok fazla medeniyete ev sahipliği yapmış olmanın verdiği bu zenginlik çok geç fark edilmiştir. Osmanlı topraklarında XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yabancı araştırmacılar tarafından arkeolojik kazılar yapılmaya başlanmıştır. Bu tarihten itibaren devlet dış dinamiklerin etkisi ile eski eserlere yönelik hukuki düzenlemeler yapmaya başlamıştır. Eski eserlerin ortaya çıkarılması ve korunmasına yönelik gelişmeler taşrada da etkisini göstermiştir. Eski eserlere yönelik XIX. yüzyıl sonlarında başlayan ilgi, XX. yüzyıl başlarında da devam etmiştir. Çalışmamızın konusu bu tarih aralığında Kaş kazasında ortaya çıkarılan eski eserlerdir. Arşiv belgeleri ışığında Kaş kazasındaki eski eser bilinci ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kazada araştırmalar neticesinde ya da tesadüfen ortaya çıkarılan eski eserlere merkez ve taşra bürokrasisinin tutumu incelenmiştir. Kaş ve çevresindeki eski eserlere yabancı devletlerin ve araştırmacıların ilgisinden bahsedilmiştir. Netice itibariyle gelinen noktada eski eserlere ilginin artmış olduğu ifade edilebilir, ancak tam anlamıyla bir bilincin geliştiğini söylemek pek mümkün değildir.
Keywords : Âsâr ı Atîka, Kaş Kazası, Osmanlı Devleti, Arkeoloji