21. Yüzyılda Orta Doğu’da Yaşanan Gelişmelerin Türkiye-AB İlişkilerine Etkisi Üzerine Bir Bakış

Authors : Kahraman Gürbüz

Pages : 1141-1157

Doi:10.33206/mjss.1409707

View : 51 | Download : 74

Publication Date : 2024-07-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye ile Avrupa devletleri arasında Soğuk Savaş döneminde Kıbrıs konusu, Türk-Yunan ve Arap-İsrail anlaşmazlıkları ekseninde şekillenen ilişkiler, Soğuk Savaş sonrasında daha çok terör sorunu temelinde gelişme göstermiştir. Son dönemde ise ilişkiler daha çok Orta Doğu’da yaşanan Suriye İç Savaşı, terör ve istikrarsızlıktan kaynaklı göç sorunu, Libya İç Savaşı ve Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarının kullanımı ile Rusya-Ukrayna arasındaki savaştan kaynaklanan enerji arz güvenliği sorunu ekseninde gelişme göstermektedir. Uluslararası sistemde etkin bir aktör olan Avrupa Birliği (AB), sahip olduğu petrol ve doğalgaz kaynaklarıyla küresel güçlerin hedefinde olan Orta Doğu bölgesinde bu etkinliğini silahlı müdahalelerden çok yumuşak güç unsurlarını kullanarak göstermeye çalışmaktadır. Türkiye açısından bakıldığında; AB tam üyelik müzakerelerine başlanması, uluslararası terörizmle mücadelenin dünya gündemine oturması ve Türkiye’nin terör örgütlerinin yoğunlukla faaliyet yürüttüğü Orta Doğu coğrafyasına yakınlığı, Türkiye’yi bölgesinde aktif rol oynamaya sevk etmiştir. Bu çalışmada, Türkiye-AB ilişkilerinin tarihi perspektifi kısaca anlatılmış, Türkiye’nin ve AB’nin Orta Doğu politikası hakkında bilgi verilmiş, ABD’nin Orta Doğu coğrafyasına yönelik politikalarının Türkiye-AB ilişkilerine etkisine dikkat çekilmiş, AB ülkelerinin Türkiye’ye karşı faaliyette bulunan başta PKK olmak üzere terör örgütlerine desteği ve terör sorunu ekseninde Türkiye-AB ilişkileri ele alınmış, çeşitli değerlendirmeler yapılmış ve önerilerde bulunulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın amacı, Soğuk Savaş sonrası dönemde Orta Doğu coğrafyasında, başta Türkiye’ye komşu olan ülkelerde yaşanan gelişmelerin Türkiye’nin AB üyeliğine etkisini ortaya koymaktır.
Keywords : Orta Doğu, Terör, PKK, Avrupa Birliği