Güney Sibirya Türk Lehçelerinin Yok Olma Tehlikesi Üzerine

Authors : Serdar Dağıstan

Pages : 1181-1189

Doi:10.33206/mjss.1472585

View : 166 | Download : 162

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde, etnik veya dini ilişkilerde gerilimlerin arttığı ve yayıldığı bir ortamda, yok olma tehlikesi altındaki diller konusu üzerine bilimsel çalışmalar yapılması, çağın hem teorik hem de güncel bir sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Dil ölümünün başladığı veya gerçekleştiği her yerde doğal afetler haricinde; siyasi, kültürel ve hatta dini açıdan baskın güç olan bir toplum ve onun karşısında, değişik uygulamalar sebebiyle kültürel kimliğini, çoğu zaman dinini ve nihayet dilini yitirmeye başlayan toplumlar vardır. Çeşitli durumlarda ve aşamalarda gösterilen dil ölümünün başlangıcı, dilin, doğal konuşurlarını savaş, doğal afetler ve sürgünler etkisiyle fiziki ya da biyolojik olarak yok etmesi sonucunda meydana gelir. Fakat bu ölüm insanların biyolojik ölümü ile sınırlı olmaz. İnsanlar hayatta kalırsa dilleri de hayatta kalır diye bir genelleme de yapılamaz. İnsanlar yaşarken de diller yok olabilir yani ölebilir, öldürülebilir. Dolayısıyla bu araştırma makalesinde çeşitli nedenlerden ötürü yok olma tehlikesi altında olan Güney Sibirya Türk lehçelerinden Altay, Tuva, Hakas ve Şor dilleri üzerine Sovyetler döneminden günümüze kadar ele alınmış bazı bilimsel çalışmalar derlenerek incelenecektir.
Keywords : Tehlikedeki Türk dilleri, Altay, Tuva, Hakas, Şor