Cumhuriyetin Yetiştirdiği Entelektüel Bir Bürokrat Örneği: Vahit Erdem

Authors : Girayalp Karakuş

Pages : 382-392

Doi:10.33206/mjss.1554886

View : 67 | Download : 76

Publication Date : 2025-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti geçmişinde birçok üst düzey bürokrat yetiştirmiştir. Devletin beylikten imparatorluğa geçişinde bürokrasi daha çok gayrimüslimlerin elinde olmuştur. Anadolu kökenli Türk bürokratların yetişmesi ise imparatorlukta milliyetçilik cereyanlarının artması ile birlikte çoğalmıştır. Birinci Paylaşım Savaşı’ndan sonra Cumhuriyete geçiş ile birlikte ülke sınırları daralmış ve devlete hizmet edecek eleman yetiştirmede Türk kökenli yurttaşların tercih edilmesi yaygınlaşmıştır. Cumhuriyetin yetiştirdiği mümtaz insanlardan birisi de “Vahit Erdem” idi. Kendisi aynı zamanda doğduğu yerin (Keskin’e bağlı Kasımağa köyü) ilk okumuş insanlarından olma özelliğine sahiptir. Çalışmanın amacı Anadolu’da bir Türkmen aşiretinde doğan bir bürokratın hayatını ve fikirlerini ele alabilmektir. Hedef olarak Anadolu’nun ücra bir köşesinde doğan Vahit Erdem’in kendisini nasıl gerçekleştirdiği incelendi. Böylelikle Cumhuriyetin yurttaşlarına sunduğu eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanışına değinilmek istendi. Metodolojik olarak daha önce bu konuyla alakalı bilimsel bir çalışma yapılmadığından Vahit Erdem ile irtibat kurularak röportaj yapıldı. Röportaj bir saat on beş dakika sürdü. Kendisinin kaleme aldığı “Hatıralarla Devlette 45 Yıl” adlı biyografisi incelendi. Çalışmadaki kaynaklarda bu çerçevede okuyucuya sunuldu. Vahit Erdem hakkında yazılanların az sayıda olması neticesinde Vahit Erdem’in kendi yazdığı ve söyledikleri üzerinden çalışma yapıldı. Kendisi gazeteci veya yazar olmadığı için yazın eseri azdır. Daha çok devletin sahada yapmak istedikleri üzerinden iş görmüştür. Bu nedenle sadece gazete ve birkaç dergiye yazdığı makaleden başka bir argüman bulunamadı. Vahit Erdem’in milletvekilliği döneminde kendisinin herhangi bir soru önergesi veya kanun teklifinde bulunmadığı için zabıtlara geçecek bir konuşması da olmamıştır. Ancak kendisinin hâlâ hayatta olmasının getirdiği avantajla merak edilenlerin hepsi kendisine soruldu ve cevaplar alındı.
Keywords : Vahit Erdem, Cumhuriyet, Bürokrasi, Devlet, Biyografi.