Küresel Güvenlik Girişimi’nin Orta Asya’da Çin-Rusya İlişkilerine Etkisi

Authors : Ümit Alperen

Pages : 422-437

Doi:10.33206/mjss.1570294

View : 55 | Download : 80

Publication Date : 2025-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in 2022’de ilan ettiği ‘Küresel Güvenlik Girişimi’ (KGG), Pekin’in bölgesel ve küresel güvenliğe yaklaşımında önemli bir sistematik değişime işaret etmektedir. Küresel düzeyde artan Çin-ABD rekabeti, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Orta Asya’da ortaya çıkan güvenlik boşluğu gibi gelişmeler Pekin’in küresel ve bölgesel güvenlik yaklaşımını etkilemektedir. Bu gelişmeler karşısında Çin ulusal çıkarlarını korumak için küresel ve bölgesel güvenlik yönetişiminde aktif rol oynamaya çalışmaktadır. Bu çalışma, Çinli karar alıcıların KGG bağlamında neden Orta Asya’da daha etkin bir güvenlik rolü oynamak istedikleri ve bu durumun bölgede Çin-Rusya ilişkilerine muhtemel etkilerini incelemektedir. Bu makale, Rusya’nın Batıyla yaşadığı sorunlar nedeniyle Çin’in Orta Asya güvenliğinde oynamak istediği etkin role sessiz bir rıza gösterse de orta ve uzun vadede iki aktör arasında sorunlara yol açabileceği savunulmaktadır. Bu çerçevede, Çin’in Orta Asya’da potansiyel gelişmiş güvenlik rolüne bütüncül ve detaylı bir bakış açısı geliştirilmesi hedeflenmektedir. Böylece Çin’in Orta Asya’da oynamak istediği güvenlik rolünün de muhtemel sınırları belirlenmeye ve Rusya’yla bölgedeki ilişkilerine nasıl yansıyacağı analiz edilmeye çalışılmaktadır.
Keywords : Küresel Güvenlik Girişimi, Çin, Orta Asya, Rusya