Ortaokul Öğretmenlerinin Merhamet ve Zorbalık Kavramlarına İlişkin Algıları

Authors : Fatih AYDEMİR, Ahmet GÖÇEN, İbrahim YILDIRIM

Pages : 17-31

Doi:10.52826/mcbuefd.844813

View : 23 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Merhamet, sıkıntı içerisindeki olana yönelik, vicdanın harekete geçirdiği, acziyeti giderme çabasını içeren fiillerdir. Zorbalık ise güçlü olanın güçsüz olana devamlı ve kasıtlı olarak uyguladığı her türden şiddet eylemidir. Bu araştırmada birbirinin zıddı varsayılan iki kavram ile ilgili öğretmenlerin görüşleri nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen çerçevesinde incelenmiştir. Öğretmenlere “Zorbalık” ve “Merhamet” kavramlarına ilişkin algılarını, bu kavramlarla ilgili gözlemledikleri örnekleri ve bu iki kavram arasındaki ilişki hakkındaki görüşlerini açıklamaları amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Dijital ortamda gerçekleştirilen veri toplama işlemi neticesinde 16 öğretmenin verdiği cevaplar içerik analizi ile incelenmiştir. Buna göre öğretmenlerin zorbalık ve merhamet kavramlarını “bir mıknatısın iki kutbu” şeklinde algıladıkları söylenebilir. Öğretmenler merhameti, acıma hissi ile tüm canlıların iyiliğini isteme ve onlara karşı empatik tutum içerisinde olma kapsamında ortaya çıkan bir duygu şeklinde tanımlarken zorbalığı, kişiye yönelik güç dengesizliği içeren, psikolojik ve fiziksel şiddet davranışına maruz bırakma ve kötü muamelede bulunma türlerini kapsayan bir durum olarak tanımlamaktadır. Bu çalışma ile okullarda görülen zorbalık ve mobbing olaylarına farklı bir bakış açısı sunulmuştur. Bu bakış açısı çerçevesinde okullarda zorbalık ile mücadele çerçevesinde geliştirilecek uygulamalarda merhamet kavramının da bir odak noktası olarak gözden kaçırılmaması önerilmektedir.
Keywords : Merhamet, Zorbalık, Öğretmen algıları, Nitel araştırma