SOSYAL FAYDA BAĞLAMINDA EDEBİYATIMIZIN İKİ YAZI MAKİNESİ: AHMET MİTHAT-HEKİMOĞLU İSMAİL

Authors : Öğr Caner GÜVEN

Pages : 513-532

Doi:10.18026/cbusos.98884

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2015-04-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanatın, insana estetik haz mı vereceği yoksa sosyal fayda mı sağlayacağı yüzyıllardır tartışılmaktadır. “Sanat, sanat için midir; yoksa toplum için midir?” şeklinde de ifade edilen bu durumun edebiyatımızda Tanzimattan günümüze çeşitli taraftarları, temsilcileri olmuştur. Bu temsilcilerden seçimini toplumdan yana kullanan isimlerden en belirgin olanları Tanzimat döneminde Ahmet Mithat; günümüzde ise Hekimoğlu İsmail’dir. Ahmet Mithat insert ignore into journalissuearticles values(1844-1912); halkı eğitme adına dergi ve gazeteler çıkarır, 40 roman, hacimli 4 hikâye kitabı, tiyatro, anı, tarih, mektup türünde daha pek çok eser kaleme alır. 1932’de doğan Hekimoğlu İsmail ise insert ignore into journalissuearticles values(asıl adı Ömer Okçu); yazı hayatına başladığı 1960’lı yıllarda o devrin idari baskısından korunmak için çeşitli müstear adlar kullanmak zorunda kalır. Şartlar düzelse bile dedesinin adından mülhem “Hekimoğlu İsmail” müstearını kullanmaya devam eder ve halkı eğitme adına roman, hikâye, inceleme, biyografi, çocuk kitapları olmak üzere 68 esere imza atar. Farklı dönemlerde gelen her iki velud sanatçının da amacı kendi devirlerinin sosyal ihtiyaçlarına, dertlerine kalemleriyle cevap vermek olmuştur. Kendi kendini eğiten bu iki sanatçının sanat hayatlarında, edebiyat görüşlerinde, yazdıkları türlerdeki farklılıkları ve önemli ölçüdeki benzerlikleri belirlemek çalışmamızın amacını oluşturmaktadır.
Keywords : Ahmet Mithat, Hekimoğlu İsmail, toplum için sanat