II. Abdülhamid Döneminde İptidai Mekteplerinin Yaygınlaştırılması: Manisa Köyleri Örneği (1893-1896)

Authors : Ertan GÖKMEN

Pages : 77-98

Doi:10.18026/cbayarsos.1080994

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2022-07-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat döneminde sıbyan mektepleri dışında rüştiye ve idadiye gibi yeni eğitim kurumları açılınca buralara devam eden öğrencilerin eğitim düzeyinin çok düşük olduğu görüldü. Öğrencilerin okuma ve bilgi eksikliklerini gidermek için yeni usulde ve vakıfların denetimi dışında Maarif Nezareti’ne bağlı iptidai mekteplerin açılmasına başlandı. Ancak eski usulde eğitim yapan sıbyan mektepleri ile yeni usulde eğitim yapan iptidai mektepleri birlikte eğitim hizmeti vermeye devam etti. Devlet hızla sıbyan mekteplerini iptidai mekteplere dönüştürüyor, bu mekteplere darülmuallimlerden mezun öğretmenleri atıyor ve bu mekteplerde yeni ders programını uyguluyordu. Manisa köylerinde de yeni usulde eğitim yapan iptidai mekteplerin açılmasına hız verildi. 1894-1895 tarihinde Manisa Maarif Müdürü tarafından Maarif Nezareti’ne gönderilen yazılar ve bunlara ekli listeler Manisa köylerinin büyük kısmında iptidai mekteplerin kurulduğunu göstermektedir. Çalışmada nezarete gönderilen bu yazılara ve listelere dayalı olarak Manisa köylerinden hangisinde iptidai mektebi kurulduğu, bu köylerin kadın ve erkek nüfusu, mekteplere devam eden kız ve erkek öğrenci sayısı, muallimlere ödenen aylık maaşlar, köylerde oluşturulan maarif komisyonları ve öğrencilerin okuma ve yazma düzeyi hakkında bilgi verilecektir.
Keywords : Eğitim, İptidai Mektebi, Usul i Cedide, Manisa