Ekber Şah Devri Vakayinamelerinde Bir İdeolojik Unsur Olarak Timurlu Hanedan Soyunun İnşası

Authors : Cihan Oruç

Pages : 260-271

Doi:10.18026/cbayarsos.1423515

View : 52 | Download : 69

Publication Date : 2024-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bâbür, Bâbürlü Devleti’ni kurarken Timurlu Hanedan soyunu meşruiyet kaynağı olarak görmüştü. Ancak ondan sonra tahta oturan Hümâyun, astrolojiden yararlanarak kozmolojik bir ideoloji inşa etmişti. Bu yeni ideoloji, hükümdarın otoritesinin zayıflamasına sebep olmuştu. Hümâyun’dan sonra devletin başına geçen Ekber Şah, otoriteyi tamamen ele aldıktan sonra merkezinde kendisinin olduğu kurumsallaşma sürecini başlatmıştı. Hükümdar merkezli bir ideoloji inşası, bu kurumsallaşma sürecinin bir parçası olmuştu. Ekber, devlet adamı Ebü’l Fazl el-Allâmî’ye Timurlu Hanedan soyuna dayanan bir ideoloji inşasını emretmişti. Ebü’l Fazl, Ekber ile haleflerinin meşruiyet kaynağını inşa etmek amacıyla kaleme aldığı meşhur Ekbernâme adlı eserinde Timurlu Hanedan ideolojisinin temelini atmıştı. Ekber tarafından görevlendirilen âlimlerden biri de Molla Ahmed Tetevî’dir. Müellif kaleme aldığı Tarih-i Elfî adlı eseriyle Timurlu Hanedan ideolojisinin inşasına katkı sunmuştu. Her iki müellif de bu inşa sürecinde siyasi, ilâhi ve efsanevî kişi ve olaylardan istifade etmişlerdi.
Keywords : Ekber Şah, Timurlu Soyu, İdeoloji, İktidar