TAKDİRDEN TAHAYYÜLE: DİNİN KADASTROLAŞMASI VE VARLIĞIN ÖTEKİLEŞTİRİLMESİ BAĞLAMINDA OKSİDANTALİZMİ YENİDEN DÜŞÜNMEK

Authors : Şevket YAVUZ

Pages : 107-122

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2006-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Oksidantalizm; Oryantal insert ignore into journalissuearticles values(`Doğu ve Doğu ile ilgili olan`);`in dışında kaldığı varsayılan Oksidantal insert ignore into journalissuearticles values(`Batı ve Batı ile ilgili olan`);`i daha önce Oryantalist diskurların inşa ettiğinin aynısının aynadaki aksini yeniden ve sarkaç determinizmi ile kurma çabasıdır. Doğu`nun Batı tarafından asırlarca basmakalıplaştırdığı `kendisi`ni, Batı`yı ötekileştirerek telafi ve tanımlama teşebbüsü olarak isimlendirebilecek olan Oksidantalizmin epistemik kodları, antik dünyadan Hıristiyan-İslâm ilişkilerine, oradan da Post/modern dünyadaki mistik, egzotik, irrasyonel Doğu ile pratik, realist ve rasyonel Batı arasındaki kurgusal çifte karşıtlıklara dayanır. Metafizik düzlemde işleyen tüm bu küllî sınıflandırma ve kategorileştirmeleri güç ve hegemonya ilişkileri olmadan anlamlandırmak oldukça zor görünüyor. Topografyaya insanî, dinî-ideolojikteolojik olanın raptedilmesi insert ignore into journalissuearticles values(hem Oryantalizm için, hem de Oksidantalizm için);, fizik ötesi bir stratejinin tarihsel bir taklididir adeta. Oksidantalizm`e göre, kibir ve azametin, köksüzlüğün, vefasızlığın ve anlamsızlığın merkezleri olan modern şehirler, materyal olanın fetişleştiği ve şerrin, hevânın ve hazzın kutsanmasıyla yeşeren neopagan Batı`nın sembolü olarak kabul edilir ve bu haliyle statikleştirilmiş özünü oluşturur. Batı`nın statik bir cevher olarak dondurulup, bu donuk yapıdan Doğu`nun kendi kimliğini ve hafızasını keşfetmesi ve inşa etmesi beraberinde Batı`da bireysel ve lokal olarak gerçekleşebilecek birçok değişim ve açılım imkânlarının ve fırsatlarının da metafizikleştirilen diyalektik içinde kaybedilmesi demektir. Bunun açılımı ise şudur: Hem Batı, `öteki` olarak nesneleştirilerek statik bir forma sokulur, hem de bu `öteki`nin dini, akîdesi, değerler manzumesi topografyanın nicelliği arasında parsellenerek kadastrolaştırılır. Bu kadostralaştırma pratikleri de Doğu`nun kadim irfan geleneğine oldukça `oksidantal` kaçıyor aslında; çünkü bu gelenek; ne topografyayı şeytanlaştırmayı, ne fetişleştirmeyi, ne varlığı ve demografyayı ötelemeyi ve ötekileştirmeyi ve ne de dinî olanı kadastrolaştırmayı onaylar
Keywords : Oryent al izm, Oksident al izm, öteleme, öteki leştirme, topografya, kadostralaştırma, fetişleştirme, ya ya da mantalitesi, takdir tespit tatbik düzeneği, takdir tahayyül düzeneği, sarkaç ritmi, önceki arketipler