İslam Hukukunda Belge Tanziminde Kimlik Tespit Aracı Olarak Hilye: Dış Görünüş Tasvirleri

Authors : Şenol SAYLAN

Pages : 549-569

Doi:10.33420/marife.468495

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam toplumlarında, hukukî muameleleri kayıt altına almak üzere yazılı belge düzenlenmesine ayrı bir önem verilmiş, muhtemel sahtekârlıkları önlemek üzere belgenin yazımında uzmanları tarafından anlaşılabilen özel bir dil oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede şürût uzmanları, düzenlenen belgelerde tarafların kimliklerinin tespitinde ve bazı muamelelerde sözleşme konusunun tanımlanmasında ad, nesep, meslek gibi unsurların yanında fiziksel özellikler ve kusurların betimlemesine de yer vermişler, bu özelliklerin ifade edilmesinde ortak bir dil kullanmaya gayret göstermişlerdir. Söz konusu tasvirler şürût eserlerinde çoğunlukla hilâ/hulâ başlığı altında ele alınmıştır. Şürût uzmanları fiziksel özelliklerin tasvirini kimlik tespitinin ana unsurlarından kabul etmezler. Ancak kimlik tespitini kolaylaştıracağı için fiziksel özelliklerin belgede zikredilmesini tavsiye ederler. Bu tanımlamalarda yaş, boy, kafa ve beden yapısı, leke, ben ve organlardaki kusur ve eksikliklerle ilgili ayrıntılı tasvirlere yer verilir. Bu çalışmada, Semerkandî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 550/1155);, Tarsûsî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 758/1357);, İmâdî insert ignore into journalissuearticles values(ö. VIII./XIV. yüzyıl);, İbn Ferhûn insert ignore into journalissuearticles values(ö. 799/1397); ve Minhâcî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 889/1484); eserlerinin ilgili bölümleri çerçevesinde söz konusu tasvirler için kullanılan kavramlara ve anlamlarına yer verilecektir.
Keywords : İslam Hukuku, İlm i Şürût, Belgeleme, Kimlik Tespiti, Hilye