Alevîliğin Neliği ve Şiîlik (Caferîlik) ile İlişkisinin Çerçevesi

Authors : Cenksu ÜÇER

Pages : 205-238

Doi:10.5281/zenodo.3344014

View : 16 | Download : 20

Publication Date : 2008-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Alevîlik-Şiîlik insert ignore into journalissuearticles values(Caferîlik); ilişkisinin çerçevesi ele alınmıştır. Alevîlik bir şemsiye kavramdır ve bu şemsiye altında `soy-boy-aşiret` sistemine da-yalı sosyal bir yapı ve bu yapıya uyarlanmış bir tasavvuf anlayışı sürdüren topluluk-lar yer almaktadır. Alevîlikte senkretik bir yapı söz konusudur ve sözlü kültür özellikleri baskın-dır. Günümüzde Alevî kelimesiyle nitelenen gruplar, tarihsel süreçte pek çok tasav-vufî ve mezhebî cereyandan etkilenmiştir. Ancak Alevîlikte dînî hayatla ilgili bütün telakkîler tasavvuf hayatı çerçevesinde şekillenmiştir. İlk dönemden itibaren daha çok Hanefî-Mâturîdî gruplarla aynı coğrafyayı paylaşmaları ve ana damarın Yesevîliğe dayanması neticesinde söz konusu gelene-ğin Alevîlik üzerinde önemli etkileri olmuştur. Gerek itikâd gerekse ibâdetler hak-kında var olan kabul ve uygulamalar bunu açıkça göstermektedir. XVI. yy.dan itiba-ren Anadolu’daki bu gruplar Oniki İmâm Şiîliği’nden etkilenerek bazı unsurları bün-yelerine katmışlardır. Ancak bunlardan bazısı aslî hüviyetinden çıkartılmış, bazısının içi boşaltılmış, bazısı da Alevîlikte hâkim olan tasavvuf anlayışına adapte edilmiştir.
Keywords : Alevîlik, Soya Dayalı Tarikatlar, Şiîlik Caferîlik, Hanefîlik