DOĞU AKDENİZ ENERJİ HAVZASI: BÖLGE ÜZERİNDE YAŞANAN ULUSLARARASI ANLAŞMAZLIK VE REKABET

Authors : Muazzez HARUNOĞULLARI

Pages : 455-481

Doi:10.32003/igge.745956

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2020-07-25

Article Type : Research Paper

Abstract :2011 yılında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi insert ignore into journalissuearticles values(GKRY); ile İsrail arasında yapılan anlaşmayla Doğu Akdeniz’de gaz arama faaliyetlerinin resmiyet kazanmasıyla bölgede ülkeler arası enerji mücadelesi yaşanmaya başlamıştır. Bu mücadelenin tarafı sadece Doğu Akdeniz kıyıdaş ülkeleri değil aynı zamanda ABD, AB, Rusya gibi bölge dışı ülkeleridir. Bu makalede, Doğu Akdeniz’de yapılan hidrokarbon arama faaliyetleri ile gerçekleşen gaz keşiflerinin bölgesel ve küresel ölçekte yarattığı anlaşmazlığı/çatışmayı ve bölge jeopolitiği üzerindeki etkisini değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu araştırma, günümüzde enerji kaynakları üzerine yaşanan mücadelede Doğu Akdeniz’in küresel ve bölgesel ülkeler açısından değerini ortaya koymak bakımından önemlidir. Çalışmada coğrafi sınırlandırma dikkate alınmış ve Doğu Akdeniz havzası araştırma alanı olarak belirlenmiştir. Ayrıca havzadaki hidrokarbon enerji kaynakları ve ülkelerin bu enerji kaynakları dolayısıyla bölge politikaları çalışmaya dâhil edilmiştir. Kapsamlı bir literatür taraması yapılmış, güncel veri ve bilimsel yayınlardan, uluslararası enerji ajanslarının raporlarından faydalanılmıştır. Araştırmada Doğu Akdeniz’in coğrafi konumu ve bu konumundan kaynaklanan değeri kavramsal çerçevede verilmiştir. Siyasi coğrafya ve enerji coğrafyası perspektifinden bölgenin stratejik ve jeopolitik önemi vurgulanmıştır. Yunanistan ve GKRY’nin, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin egemenlik haklarını ihlali bölgede bir çatışma yaşanmasına neden olmaktadır. Taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık ve çözümsüzlük hem bölge ülkeleri hem de Doğu Akdeniz’de çıkar yarışına giren diğer ülkeler açısından sorunların derinleşmesine ve gerginliklerin artmasına yol açmaktadır.
Keywords : Doğu Akdeniz, Levant, Enerji Jeopolitiği, Enerji Güvenliği, Doğal Gaz, Türkiye